Elbette devrim fikri İngiltere’ye Cromwell ile gelmedi. Yaklaşık 100 yıl önceki Kett ayaklanmasında da Christopher Hill’in “devrim içinde isyan” dediği ve 1640’ların ideolojik/dinsel/ezoterik yönlerine giderek daha fazla eğildiği radikallik uç vermişti. Bu unutulmaz kitap Hill’in Cromwell, Milton, Bunyan ve 17. Yüzyıl İngiltere’sinde İncil üzerine yazdığı diğer çalışmalarla beraber okunmalı. Eş zamanlı olarak Thompson (1993) da değerlendirilebilir. John Wycliff de İngilizdi ve Lollard dalgası 16. Yüzyılda bile tam sönmemişti. Levellers, Diggers, Ranters vb. akımların sol yorumlarından çok siyasal kültüre kattıkları işlemeleri dikkatimizi çekebilir. Edward Thompson’un William Blake ve Muggletonians üzerine ölümünden önce yazdığı son kitap da ilgi çekici bir tutmak noktası verebilir. Britanya Marksist tarihçiliği açısından semptomal olarak görülmeli. Genel olarak gündelik yaşam ve kültür tarihçiliğine kayışın dışında, sınıf mücadelelerinin ideolojik aktarma kayışlarına yapılan vurgunun artmasının, hatta siyasal kültür ve yaşamı da aşan ve ideolojiyi ‘aktarma kayışından’ çok daha özde ve önemli gören bir bakışa meyledilmesinin Marksizm’le ilgili “imkânsızlık teoremleriyle” bağlantılı olmaması mümkün değil. Bu odak değişimi zaten evrensel bir eğilim halini aldı.

Kadınlar konuşuyor çünkü her devrimde konuşurlar: 1666

https://faculty.history.wisc.edu/sommerville/361/361-28.htm

İngiltere ve İrlanda’nın Commonwealth’inden bahsedilen yıllarda, Kral Charles I’in idamından iki yıl sonra, the Rump Parliament bir mühür/amblem çıkardı. The Rump Parliament, the Long Parliament 6 Aralık 1848’de Albay Pride tarafından basılıp kral........

© Ekonomim