15 soruda yıllık izin uygulaması
“Dinlenme Hakkı” Anayasa ile güvence altına alınmış haklardandır. Anayasamızın 50. Maddesi “Dinlenmek çalışanların hakkıdır” ifadesine yer verdikten sonra, yıllık izin hakkı ile hafta tatili ve bayram tatili haklarını ayrıca vurgulamıştır.
Bu sebeple Anayasal bir hak olan dinlenme hakkından vazgeçilemez.
Ayrıca, bu yasal zorunluluğun ötesinde,
gibi birçok sebeple, işçinin yıllık izin, hafta tatili ve bayram tatili haklarını ve gün içinde ara dinlenmelerini tam olarak kullanabilmesi gerekmektedir.
İşyerlerinde izin kullanım taleplerinin yoğunlaştığı bugünlerde yıllık izinle ilgili önemli hususlara değinilecektir.
Soru-1: İşçi yıllık izine ne zaman hak kazanır?
Yıllık ücretli izin hakkı işçinin işyerinde çalışmaya başladığı günden itibaren bir yıl sonra doğar. Deneme süresi bir yıllık sürenin hesabında dikkate alınır.
Örneğin;12.06.2024 tarihinde 2 aylık deneme süresi ile işe başlayan işçinin yıllık ücretli izine hak kazanma tarihi 13.06.2025 olacaktır.
Ancak ardı ardına ya da farklı tarihlerde aynı işverene ait değişik işyerlerinde çalışılmış ise, yıllık izne hak kazanma için gerekli olan bir yıllık süre hesaplanırken bu işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplaması gerekmektedir.
Örneğin; önce A işverenine ait X işyerinde 4 ay, sonra da yine A işverenine ait Y işyerinde 8 ay çalışılmış ise, her iki hizmet süresi toplanarak bir yıllık çalışma koşulu sağlanmış olacağından, Y işyerindeki 8 aylık çalışma sonunda yıllık izne hak kazanılmış olacaktır.
Soru-2: Alt işveren işçilerinin yıllık izin hak ediş süresi nasıl hesaplanır?
Alt işveren işçilerinden, alt işvereni değiştiği hâlde aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin yıllık ücretli izin süresi, aynı işyerinde çalıştıkları süreler dikkate alınarak hesaplanır.
Asıl işveren, alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin ürelerinin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmek ve ilgili yıl içinde kullanılmasını sağlamakla, alt işveren ise tutmak zorunda olduğu izin kayıt belgesinin bir örneğini asıl işverene vermekle yükümlüdür.
Soru-3: Kanuni yıllık ücretli izin süreleri ne kadardır?
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
Az olamaz.
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Soru-4: Yıllık izin süreleri ile ilgili belirli yaş gruplarına özel bir düzenleme var mıdır?
18 yaşında veya daha küçük ya da 50 yaşında veya daha büyük işçilerin, yıllık ücretli........
© Ekonomim
