İkmal tarhiyatının yapılma sebebi, mükellefin eksik beyanı olmayıp, Kanunun idare ve mükellefler için farklı değerleme ölçüleri öngörmüş olmasıdır.

Kendisine miras yoluyla intikal eden hisse senetlerini nominal bedelle beyan eden mükellefin yanlış yahut eksik beyanından söz edilemez.

Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu, miras yolu ile intikal eden hisse senetlerinin beyanında, beyan edilecek değer olarak, “borsada kayıtlı ise ölüm tarihine isabet eden üç yıl içindeki en son işlem değeri, borsada kayıtlı değil ise veya kayıtlı olup da üç yıl içinde işlem görmemiş ise itibari değeri (nominal bedeli)” kabul etmiştir. Kanun bu değeri mükellefler (mirasçılar) için yapılacak ilk tarhiyata esas değer olarak kabul etmiştir.

Vergi idaresi mükelleflerin bu ilk beyanlarına göre yaptığı tarhiyattan sonra, kendisi (takdir komisyonu aracılığı ile) emsal bedel esasına göre ikinci ve son tarhiyatı yapar ve bulunan farka göre vergi talep eder.

İdarece yapılan bu ikinci tarhiyat, veraset vergisine özgü farklı bir tür tarh türü olarak, “ikmal tarhiyatı” veya “tamamlayıcı tarhiyat” şeklinde karşımıza çıkar. Vergi hukuku kitaplarında tarh türleri arasında nedense pek yer verilmeyen bu tarhiyat türü, Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen “ikmalen, re’sen ve idarece” tarhdan farklıdır.

Vergi Usul Kanunu’nun “ikmalen, re’sen veya idarece tarhiyat”a ilişkin hükümleri tetkik edilirse, bu tarhiyatların sebebinin ilgili maddelerde (md.29-31) yazılı şekilde “mükellefin ödevlerini zamanında tam olarak yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yahut hiç yerine getirmemesi yahut tevsik yükümlülüğünü karşılayamaması” olduğu görülür. Oysa Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nda düzenlenen ikmal tarhiyatında, mükellefe izafe edilecek hiçbir kusur yoktur. Mükellef mirasçı, hisse senetlerinin değerini zamanında, doğru ve kanunun öngördüğü değer üzerinden (nominal bedel) beyan etmiştir.........

© Ekonomim