menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Mükellef hakları gözü ile vergi hukuku

20 0
03.07.2025

Siyaset bilimci Bekir Ağırdır son yazısında; “küreselleşmeyle zayıfladığı varsayılan devlet yeniden sahne alıyor ama yurttaş kayboluyor, haklar, özgürlükler kısıtlanıyor” diyor. Bu deyiş, beni de mükellef hakları konusunda yeniden düşünmeye itti. Gerçekten, mükellef haklarında geriye gidiş söz konusu.

Her ne kadar; hemen her demecinde “hukuk devleti” olduğumuzu vurgulayan Sayın Adalet Bakanı kadar, Sayın Hazine ve Maliye Bakanımız her demecinde “adil bir vergi sistemi” kurmayı vaat etmiyorsa da arada sırada bunu söylüyor. Bu söylem bile vergi sistemimizin adil olmadığının bir ikrarı.

Son zamanlarda gerek gazetemizde gerek çeşitli dergilerde yayınlanan hemen hemen bütün vergi yazıları, hep vergi sisteminin aksayan noktalarını, nokta atışı olarak ele alıyor, çözüm önerileri oluşturmaya çalışıyor. Ancak sistemi bir bütün olarak ele alan, vergiyi hukuki bir vatandaşlık ödevi olarak mükellefiyetlerin yanı sıra haklar boyutuyla da değerlendiren, bir başka deyişle ağaçları bırakıp ormana bakan yok, yukarıdan fotoğraf çeken yok.

Aslına bakarsanız, kimsenin bunu yapmaya da vakti yok. Muhasebeci ve mali müşavirleri beratlar, defter tasdikleri, mali mühürler, artık hemen her şeyin başına gelen “e”ler, ağır-aksak giden beyan sistemleri ve beyannamelerle boğmuşuz, avukatlarla hakimleri de dosyalarından başını alamaz hale getirmişsiz. Her halde düşünemesinler diye. Ticari hayatın temel belgesi, biricik faturayı bile çeşit çeşit yapmışız, e-fatura, e-arşiv fatura, kağıt fatura demişiz, sonrada birinin yerine diğerini kesen avcılığı yaparak, cezadan para kazanmaya çalışmışız.

En ilginci de sistemimiz mükelleflere, mükellefiyetlerini bıraktıktan sonrası için dahi mükellefiyetler yüklemeye başladı. İşini bırakan, bakkalını kapatan 75 yaşındaki Mehmet Amcayı bile ölene kadar her beş günde bir e-tebligat sistemini kontrol etmekle mükellef kılıyoruz. Öte yandan sms veya maille haber vermesek bile tebligat geldiğini hissederek sisteme bakma yükümlülüğü söz konusu. Tebligat yaptığını haber verme, iletişim kurma yükümlülüğünü dahi üstlenmeyen, habersiz tebligat sorumluluğunu dahi........

© Ekonomim