TÜFE sizlere ömür, artık yeni endeks şart oldu
✓ Enflasyonu doğru ölçmek isteyecek bir yönetim hiç ama hiç çaresi yok artık ömrünü tamamlamış olan TÜFE'yi yenilemek zorunda.
✓ Hangi iktidar olursa olsun bu TÜFE'yi bir kenara koyup yeni bir endeks hesaplamasına geçmiyorsa açıklanan enflasyona güven kesinlikle sağlanamayacaktır.
Gömleğin ilk düğmesini yanlış iliklemek, herhangi bir işin en baştan hatalı başlatıldığına ilişkin klasik bir örnektir. Hadi bu benzetmeyi biraz değiştirelim. Gömleğin ilk birkaç düğmesi doğru iliklendikten sonraki düğme, yalnızca bir düğme yanlış iliklenirse ne olur? Canlandırın gözünüzde, yakadan sonraki bir-iki düğme doğru, sonrası pot yapmış bir şekilde gider.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2003 yılından bu yana hesaplamakta olduğu tüketici fiyat endeksinde de aynı bu durum yaşanıyor işte...
Başlangıçta uzunca bir süre gayet düzgün ve neredeyse hiç tartışılmayan, hemen herkesin güven duyduğu bir hesaplama, sonrasında bir düğmenin yanlış iliklenmesiyle yılların güveninin bir anda yerle bir olmasına uzanan bir süreç...
TÜİK’in önce madde fiyatlarını, ardından madde ağırlıklarını gizlemeye başlaması bu süreci daha da hızlandırdı. Artık öyle bir algı oluştu ki TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranı her kaç olursa olsun “Demek ki gerçek artış daha fazla” diye yaklaşılıyor.
TÜİK’in 2022’nin nisanından sonra gizlemeye başladığı madde fiyatlarını bazı kalemler için birebir, bazı kalemler için grup bazında hesaplayıp geçen yıl temmuzda bu köşede yazmıştım. Bu hesaplamayı daha sonra kapsamı daraltarak birkaç kez daha yaptım.
Geçen hafta bu yazımın da konu edildiği iki toplantıda yaptığım konuşmalarda da vurguladım; TÜFE artık ömrünü........
© Ekonomim
