Bugünün dün­yasında gelir eşitsizliğini de­rinleştiren un­surlardan biri de bilgiye içeri­den sahip olma­nın yarattığı rant. Finansal derin­leşmenin bütün toplumun yararı­na olacağını dü­şünürken bu oluşan bilgi asi­metrisi işleri daha da kötüleş­tiriyor. Daha tehlikelisi ise, bu tablonun artık kendi kendi­ni besleyen bir döngü haline gelmesi. Artan gelir eşitsizli­ği ve geçim sıkıntısı, insanla­rı daha fazla risk almaya iti­yor. Bir gecede zengin olma­nın mümkün olduğunu görüp buna inanan binlerce insan, kaynağı belirsiz sosyal medya hesaplarını ve telegram say­falarını referans alarak umut­la girdikleri piyasalarda tasar­ruflarını kaybediyor. Büyük ve imtiyazlı sermaye kazanıyor, gelir uçurumu biraz daha de­rinleşiyor.

İçeriden bilginin sızdırıldı­ğı, regülasyonların zayıf, yap­tırımların etkisiz ve finansal okuryazarlığın düşük oldu­ğu bir sistemde bu döngü kı­rılmak bir yana dursun her krizle beraber daha da güç­leniyor. Gelir eşitsizliği ye­ni riskleri, yeni riskler de da­ha fazla eşitsizliği doğuruyor. Bu durum artık iktisadi ol­duğu kadar ahlaki bir prob­lem haline gelmiş durumda. Son haftalarda yaşadığımız iki olay, bu ölümcül döngünün sa­dece Türkiye’nin değil, bütün dünyanın ortak hikayesi hali­ne geldiğini bir kez daha gös­terdi.

Türkiye’de çok yakın bir zamanda TMSF’ye devredi­len bir holdingin enerji şir­keti, daha TMSF kararı çık­madan spekülatif haberlerle gündeme geldi. Sosyal medya­da ve çeşitli forumlarda dola­şan paylaşımlarla hisse sene­di birkaç gün içinde hızla yük­seldi. Tesadüfe bakın, şirketin TMSF’ye devredilme kararın­dan biraz önce Bank of Ameri­ca üzerinden talimat veren bi­ri değerlenen şirket hisseleri­ni sattı. Sonra haber duyuldu ve bir hafta boyunca yapay bi­çimde şişirilen fiyatlar bir an­da çöktü. Sonuçta olan küçük yatırımcıya oldu.

Bu olayı yalnızca bir piyasa manipülasyonu olarak değil, gelir eşitsizliğinin bireyleri nasıl savunmasız hale getirdi­ğinin de bir göstergesi olarak........

© Dünya