Bizde fikir haklarıy­la ilgili hırsızlık­lara "En iyi takdir tak­littir" diye 'edebi kılıf' uydurulduğu vakidir ama Çin kalkınma yo­lunda hiçbir hukuki, ticari, ahlaki, kriteri kaale almadan çıkmış­tı yola. Alenen yaban­cı markaları yürüttü, kopyaladı, üretti, on­da bir fiyatına sattı ve mo­dern zaman masalı uydur­maya kalkarsak, "Hep gitti, çok gitti; bir de dönüp geri­ye baktık ki milyar arpa boyu yol gitti."

ABD'nin ilk dolar milyar­deri petrolcü Rockfeller'a atfedilen "Bana kazandığım ilk milyon doları sorma; son­raki her centin hesabını ve­reyim" sözü Çin'in ekono­mik kalkınma stratejisinin üzerine gayet şık oturuyor. Ve bunun en canlı örneğini, bu hafta Hırvatistan'da açı­lan ilk BYD (Build Your Dre­ams) showroom'u teyit et­ti. Burası mühim nokta; geri döneceğim.

Çinli otomotiv devi BYD 2000’li yılların başında To­yota Corolla ve Honda Civic gibi modellerin tasarımları­nı birebir taklit ederek sek­töre adım attığında, "çakma otomotiv şirketi" diye Ba­tı'da sadece alay konusuydu. Hayasızca bire bir kopyalan­mış tasarımları, hatta logo­ları ve düşük kalite algısıyla "Ee, ne de olsa Çin işi" diye burun kıvrılıyordu.

Ama 20........

© Dünya