Konuya bir soruyla girelim: İs­tihdam azalırken işsiz sayı­sı da azalır mı? El cevap: Normal­de azalmaz. Basit ve akla yatkın bir nedenle: İstihdamın azalma­sı nette iş kayıpları var demektir. İşlerini kaybedenlerin önemli bir kısmının yeni bir iş arayışına gi­rişmesi de olağandır. Bu durumda işsiz sayısı azalmaz, artar.

İstihdam azalırken işsiz sayısı­nın azalması ancak olağandışı du­rumlarda olur. Örneğin, savaş çı­kar, genel seferberlik ilan edilir. Haliyle çalışan ve iş arayan sayı­sı azalır. Ya da büyük bir pandemi aniden patlak verir. Paniğe kapı­lan firmalar işçi çıkarmaya başlar ve çalışan sayısında ciddi azalma olur. İşini kaybedenler ile zaten iş aramakta olanların önemli bir kısmı bu koşullarda iş bulamaya­caklarını düşüneceklerinden iş armayı bırakırlar. Dolayısıyla iş­siz sayısı da azalır. Tıpkı 2020 Mart’ında olduğu gibi.

Neyse ki ne seferberlik ne de pandemi var. Ama burası Türkiye, “olamaz” denilen pekâlâ olabiliyor. Yılın ilk üç ayında önceki üç aya kıyasla istihdam ve işsizliğin birlikte hem de ciddi ölçüde azalması gibi. TÜİK 2025 1. çey­rek işgücü istatistikleri istihdamın önceki çeyreğe kıyasla 266 bin, işsiz sayısının da 183 bin azaldığını söylüyor (Bkz tablo). İş­siz sayısında azalma göreli olarak oldukça yüksek olduğundan iş­sizlik oranında üç ay gibi kısa bir sürede,........

© Dünya