Türk sanayinin ülke ekonomi­sindeki yeri ve önemi dikka­te alındığında ve 2025 ilk yarısı­nın bittiği bugünlerde bir durum tespiti ve son açıklanan 2024 yı­lı ISO ikinci 500 verilerini değer­lendireceğim.

1 Toplam satışlar & reel bü­yüme

* İSO İlk 500: Satış hacimle­ri 2023’e göre birebir verilmemiş olsa da, İkinci 500’ün 988 milyar TL’den 1 trilyon 393 milyar TL’ye A artarak yükselmesi dikkat çekiyor

* Reel düzeltme (YİÜFE A,1): Bu artış, fiyat artışıyla neredeyse eşleşerek reel bazda binde 1 (0,1%) gerilemeye işaret etti Bu, geçen üç yıldır süren dü­şüş eğiliminin devamı anlamında çarpıcı.

2 Faaliyet kârı & karlılık rasyoları

* İkinci 500’ün faaliyet kârı, 2023’te 145 milyar TL iken 2024’te 118 milyar TL’ye gerile­yerek ,9 kayıp yaşandı.

* Faaliyet kârlılığı, ,6’dan %7,3’e geriledi; bu, 2014–2023 ortalaması olan ,9’un olduk­ça altında

* Vergi öncesi kâr, c,8 aza­larak 95 milyardan 34 milyar TL’ye düştü. Dolayısıyla net sa­tışlardan elde edilen kârlılık, %8,2 %2,1 geriledi

Enflasyon muhasebesi, kârlılı­ğı 1,3 puan daha baskıladı – uygu­lama olmasa idi %3,4 olurdu

3 FAVÖK & finansman fi­derleri

FAVÖK (Faiz, Amortisman, Vergi Öncesi Kâr):  yük­selerek 177 205 milyar TL; FAVÖK kârlılığı ise ,3’ten ,7’ye geriledi

Finansman giderleri, E,4 artışla 95 milyar TL’ye çıktı. Bu durum, finansman giderleri­nin faaliyet kârı içindeki payını 5,8’den �,9’a fırlattı.

Bu artış kredi faizlerinin yük­seldiğii sıkı para politikalarının doğrudan etkisini yansıtıyor.

4 Kurumsal sağlık & borç­luluk profili

* Aktif büyümesi 7: Dö­nen varlık 5,5, duran varlık 8,7

* Özkaynaklar A,3 artarak varlık içindeki payını S,6 U,2’ye yükseltti.

* Toplam borçlar 2,2 ar­tışla yükseldi (2023’te v,7 idi); borç/varlık oranı F,4 D,8’e geriledi

Borç dağılımı:

* Mali borç artışı E,1; diğer borçlar ,6 ile sınırlı kaldı.

* Kısa vadeli mali borçlar, to­tal borcun içinde Y,1 W,4’e geriledi.

5 Kurumsal kârlılık dağılı­mı & firma kompozisyonu

* Kâr eden şirket sayısı, 428 341’e düştü; zarar eden şir­ket sayısı 72 159’e çıktı

* FAVÖK üzerinden kâr eden firma, 495 470; zarar eden fir­ma sayısı 30 yılın en yükseğine erişti.

* Kuruluş sayısı ve kaynak dağılımı: 66 yeni firma listeye girerken, 41 firma İSO 500’den İkinci 500’e düştü; 393 firma iki yıl peş peşe listede yer buldu

6 İhracat, istihdam & tek­noloji eğilimi

* İkinci 500 ihracatı, %6,2 artışla 15,9 milyar dolara yüksel­di; sanayi ihracatı içindeki pa­yı %6,1 %6,3’e çıktı Bu, İSO 500’ün %2,6’sının epey üstünde.

* İstihdam, %2,2 artışla 291 bin kişiyi aştı; maaş artışı ise içeride fiyat artışını (%enflasyo­nun yaklaşık iki katı) aşıp �,9 oldu

* ARGE harcamaları, 0 artarak 8,6 milyar TL’ye ulaş­mış; ARGE yapan firma sayısı 227’den........

© Dünya