ABD Başkanı Donald Trump seçimin hemen sonrası ABD tarihinin en fazla ‘ka­rarname’ imzalayan başkanı ol­muştu.

İç politikayı ilgilendiren karar­namelerin bir kısmı mahkemeler­den geri döndü ya da hâlâ mahke­melerde. Son olarak seçim döne­mi en yakını durumundaki Musk ile aralarına kara kedi girdi. Musk, Trump’ın “Güzel Büyük Tasarı” olarak adlandırdığı vergi indirimi tasarısına büyük tepki gösterdi ve ikili sosyal medya üzerinden bir­birlerine resmen saldırdılar. İşin gerçek yanı bu mega egolu iki kişi­nin ne kadar beraber kalacaklarını ben de merak ediyordum.

Dış politikada ise küresel ölçek­te büyük etki yaratabilecek ‘güm­rük vergileri’ Trump tarafından açıklandı. Trump, ABD’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler Meksika ve Kanada’ya yüzde 25, Çin’e yüz­de 125'lik gümrük vergisi açıkla­dı. Ülkeler ABD’nin bu kararlarına karşılık ABD mallarına yeni güm­rük vergileriyle karşılık verdiler.

Konu Trump’ın düşündüğü ka­dar kolay çözülebilecek bir yapı­da değildi. Karşılıklı konulan güm­rük vergileri, karşılıklı ticarette istikrar yakalamış sektörleri teh­dit eder hale geldi. Trump’ın ye­rel sanayiyi korumak için koydu­ğunu ifade ettiği gümrük vergile­rine karşı diğer ülkelerin koyduğu vergiler bu ülkelere ihracat yapan ABD’li şirketlerden fazla bu ülke­lerden ithal edilen mallarla üretim yapan sanayi kollarını zor durum­da bıraktı.

Özellikle ABD’li tarım firmala­rı, uygulanan gümrük tarifeleri ne­deniyle bu ülkelerin pazarında re­kabette kaybeden olmaya başladı. Benzer şekilde, Amerikan malla­rındaki yüksek fiyatlar nedeniyle diğer ülkelerdeki talep azaldığında ABD imalat ve hizmet sektörleri de kaybetmeye başladı.

En önemlisi en çok ithalat yaptı­ğı bu ülkelere uygulanan yeni ver­giler, ABD'li tüketicilerin belirli ürünleri daha pahalı almak zorun­da kalmasına neden oldu.

Tüm bu gelişmeler, Trump’ın ‘U dönüşü’ yapmasına neden oldu ve tüm ülkelerle ABD’nin ticaret anlaşması yapması karşılığında gümrük vergilerini ya durdurdu ya da makul seviyelere indirdi. En son 9 Haziran'da Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ticaret anlaşma­sıyla ilgili olarak Çinli yetkililerle Londra'da bir araya geldi.

DÜNYA Gazetesi’nde daha ön­ce ABD-Çin ilişkilerini yazmış­tık. Sıra ABD’nin ekonomisinin diğer iki önemli ortağı Meksika ve Kanada’da. Trump’ın gümrük tarifeleri, 1 Temmuz 2020'de yü­rürlüğe giren ABD-Meksika-Ka­nada Anlaşmasını (USMCA) et­kileyecek nitelikte. Anlaşma, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması'nın (NAFTA) yerini almıştı. USMCA özellikle Kuzey Amerikalı işçiler, çiftçiler, çiftlik sahipleri ve işletmeler için karşı­lıklı olarak fayda sağlıyor. Böylece Amerikalılar için yüksek ücretli işleri destekleyen ve Kuzey Ame­rika ekonomisini büyüten daha dengeli, karşılıklı ticaret yaratma hedefleniyor.

Bugün ABD’yi bu anlaşmanın te­mel ülkelerine karşı gümrük uy­gulamaya iten nedenler neler? Trump’ın üzerinde durduğu en önemli neden ticaret açığı. Diğer ana unsur ise bu ülkelerdeki Çin yatırımları.

ABD Başkanlık Ofisi Ticaret Temsilciliği otomotiv malları tica­retine ilişkin ABD-Meksika-Ka­nada anlaşmasının işleyişi hak­kında Kongre’ye geçen sene bir rapor sundu. Rapor ABD'yi, Çin yatırımlarını dikkatlice incelemek ve Kuzey Amerika tedarik zinciri­ne giren otomotiv içeriğinin devlet destekli Çinli işletmelerle bağlan­tılı olup olmadığını belirlemek için Kanada ve Meksika ile yakın çalış­maya çağırdı.

Kanada ve Meksika ile ticaret yaklaşık 13 milyon Amerikalı için nitelikli iş demek. ABD'nin bu or­taklarla ticaretini sürdürmesi ve güçlendirmesi ABD'nin ekonomik büyümesini etkilemenin yanında kendi vatandaşı........

© Dünya