Son yıllarda sık duyduğumuz hukuki kavramlardan biri, ne yazık ki “konkordato”. Bu, borç­larını vadesi geldiği halde ödeye­meyen veya vadesinde ödeyeme­me tehlikesi altında bulunan borç­luya, borçlarını ödeyebilme ya da muhtemel bir iflastan kurtulma imkanı tarayan bir kurumdur. Zi­ra, konkordato ile borçluya bor­cunu ödeyebilmesi için vade ve­rilmekte ya da borcundan indirim yapılmaktadır.

Konkordato kararı için şartlar­dan biri, projeden etkilenecek ala­caklıların, İcra İflas Kanunu’ndaki usule uygun şekilde ve öngörülen nitelikli çoğunlukla konkordato projesini kabul etmesidir. Bunu takiben asliye ticaret mahkemesi­nin konkordato projesini tasdiki halinde, karar konkordatoyu kabul etsin etmesin tüm alacaklılar için bağlayıcı olur. Artık borçlu aleyhi­ne alacak takibi yapılamaz, başla­mış icra takipleri durur.

Konkordatonun, hem hakkında konkordato kararı verilen (borç­lu) firma hem de onun alacaklıları bakımından vergisel sonuçları bu­lunmaktadır.

Anayasal verginin mali güçle orantılı olması ilkesi, “elde edil­miş/varolan gelir”in ver­gilendirilmesini öngörür. Ticari kazançlar bakı­mından, tahakkukla bir­likte kazanç elde edilmiş sayılır. Ancak, kesilen fa­tura için tahsilat şüphe­liyse ya da imkansızsa, bu durumda mali güç yok demektir ve bu nedenle kurumlar vergisi alına­maz. Burada, somut ola­yın şartlarına göre “şüpheli ala­cak” ya da “değersiz alacak” söz konusu olur.

Şüpheli alacak için bilanço­nun pasifinde karşılık ayrılır, ala­cak teminatlıysa sadece teminat­tan geri kalan kısım için bu yapı­lır (VUK md.323). Böylece, alacak vergi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilir. Şüpheli alacak karşılığı ayırabilmek için; (i) alacağın muhakkak ticari (ve­ya zırai) kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olması, (ii) dava veya icra safhasında bu­lunması ya da -2025 yılı bakımın­dan- 20.000 TL’yi aşmamak ko­şuluyla, protesto veya yazıyla bir­den fazla kez istenmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş ol­ması........

© Dünya