Kredi kartı en önemli borçlanma aracı oldu
Yüksek faizin caydırıcılığı yanında Merkez Bankası’nın parasal sıkılaştırma kapsamında dezenflasyon patikası ile uyumlu seyri sağlamak amacıyla gidilen seçici kredi uygulaması ve belirlenen aylık büyüme sınırları ile miktarsal kısıtlamanın uyguladığı 2024 yılında bankacılık sektörünün toplam kredi hacmi reel olarak yüzde 5,3 oranında bir daralma kaydetti.
Enflasyonla mücadeleye yönelik ekonomik programın asıl etkili uygulama yılı olan 2024’te, yüksek faiz düzeyi ve yasal kısıtlamaların etkisiyle konut ve taşıt gibi tüketici kredilerinin yanı sıra bireysel kredi kartı ile yapılan taksitli borçlanmanın hacmi de reel olarak daralırken, tek çekim bireysel kart borçlarında ise enflasyonun çok üzerinde bir büyüme ile adeta patlama yaşandı.
Pastada en büyük paya sahip ticari ve diğer kredilerin toplam bakiyesi de reel olarak daraldı. Ancak başta taşıta yönelik olmak üzere taksitli ticari kredi hacminde ise reel büyüme yaşandı. Şirketlerin kurumsal kredi kartı borç bakiyesi ise reel olarak küçüldü.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre bankacılık sektörü toplam kredi hacmi 2023 sonuna göre kaydettiği yüzde 36,72’lik cari artışla 27 Aralık 2024 itibarıyla 15 trilyon 900,6 milyar liraya ulaştı. Toplam kredi hacmindeki cari büyüme geçen yıl tüketici fiyatları (TÜFE) bazında yüzde 44,38 olan enflasyonun 7,7 puan altında kaldı. Enflasyonla indirgendiğinde kredi hacminin 2024’te reel olarak yüzde 5,3 daraldığı belirlendi.
Henüz parasal sıkılaştırmanın olmadığı, faizlerin düşük düzeylerde bulunduğu 2022 yılında yüzde 64,27’lik enflasyona karşılık toplam kredi hacmi yüzde 54,5 cari artışı ile reel olarak yüzde 5,9 daralmıştı. İkinci yarısında miktar kısıtlamalarına gidilen ve faizlerin yükseltildiği 2023’te de yıllık enflasyon yüzde 64,77, kredilerde yıllık cari büyüme yüzde 53,7 olmuş, buna göre kredi hacminde yüzde 6,7’lik bir reel daralma gerçekleşmişti.
2024 sonu itibarıyla toplam kredi hacminin 3 trilyon 806,8 milyar lirasını tüketici kredileri ve bireysel kredi kartı olmak üzere tüketime yapılan fonlama oluşturdu. Bankaların kredi ve kart kullanımı yoluyla tüketici kesimden oluşan alacak hacmi yıllık yüzde 42,6’le enflasyonun altındaki cari artışı dolayısıyla reel bazda yüzde 1,2 daraldı.
Bu kapsamda tüketici kredileri bir yılda yüzde 32,9 artarak 2 trilyon 11,7 milyar lira olurken, enflasyondan arındırıldığında hacmi reel bazda yüzde 8 daraldı. Özellikle cari olarak da yüzde 21,1 küçülen taşıt kredisi hacminde yüzde 45,4; yüzde 16,6 ile enflasyonun çok altında büyüyen konut kredilerinde de yüzde 19,2 oranında reel daralma meydana geldi. İhtiyaç kredileri ise cari olarak yüzde 45,5’le........
© Dünya
