Dış ticarette özellikle pandemi döneminde tamamen aleyhe dönen ihracat-ithalat fiyat dengesin­de 2023’te kaydedilen küçük çapta iyileşme 2024’te de de­vam etti. İhraç edilen malların birim değer (fiyat) endeksinin, ithal edilen mallarınkine ora­nı olan ve dış ticaret faaliyetleri ile ülkeye net sermaye giriş-çı­kışını gösteren “dış ticaret had­di”nde son iki yılda küçük çapta da olsa iyileşme yaşandı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), aralık ayı dış ticaret endekslerini açıkladı. Buna gö­re ihracat birim değer endek­si önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1 artarken, buna rağmen ihracat miktarında da yüzde 1,1 oranında artış kaydedildi. İtha­lat birim değer endeksi ise ara­lık aylarına göre yüzde 0,7 art­tığı halde ithalat miktar endek­sinde yüzde 10,2 oranında artış yaşandı.

2015 yılı ortalaması 100 olarak kabul edilen seriye göre Aralık 2023 sonu itibarıyla 109,9’a çıkmış olan ihracat fiyat endeksi 2024 sonunda 111’e, it­halat fiyat endeksi de 129,7’den 130,5’e yükseldi. İhracat fiyat endeksinin ithalat fiyat endek­sine bölünmesi ile bulunan dış ticaret haddi bir yıl önceki dü­zeyine göre 0,2 puan artarak 85 düzeyinde oluştu.

Dış ticaret haddinin değe­rine bakılarak, ülkenin dış ti­caretten olumsuz ya da olum­lu yönde etkilendiği anlaşılı­yor. Dış ticaret haddinin yüzde 100’ün altında olması, dış tica­ret yoluyla yurt içine girenden daha fazla sermayenin yurt dı­şına çıktığı; 100’den büyük ol­ması ise biriken iç sermayenin artıyor olduğu anlamına ge­liyor. Haddin büyümesi lehte, küçülmesi aleyhte gelişmeye işaret ediyor.

2015 =100 bazlı fiyat endeks­lerine göre Aralık 2015’te 103,2 ile ülke lehinde bulunan dış ti­caret haddi, Aralık 2017’de 97,1’e inerek aleyhe dönmüş­tü.........

© Dünya