Enflasyonu tek haneye indirme hedefiyle Tem­muz 2023’ten bu yana uygulanan “parasal sıkılaştır­ma” programının, ana faktör görülen iç talebi baskılama­daki rolü yurttaşların tüke­timde frene basmaması nede­niyle sınırlı kalırken, devletin tüketim harcamaları da hızlı ar­tışını sürdürüyor.

Ekonomi yönetiminin bir yıl önce açıkladığı üç yıllık bir dö­nemi kapsayan kamuda tasar­ruf ve verimlilik paketi ile kamu harcamalarında 100 milyar li­ralık bir tasarruf öngörülmüş­tü. Ancak devletin son bir yılda sadece tüketim mal, malzeme ve hizmeti alımları için ödediği para, önceki bir önceki yıldaki tutarın 156,7 milyar lira üzeri­ne çıktı.

Hazine ve Maliye Bakanlı­ğı’nın merkezi yönetim büt­çe verilerine göre Mayıs 2024 başı ile bu yılın nisan sonu ara­sındaki son bir yıllık dönem­de tüketime yönelik mal, mal­zeme ve hizmet alım giderleri 404,3 milyar liraya ulaştı. Ma­yıs 2023-Nisan 2024 dönemi­ni kapsayan önceki bir yıllık dönemde söz konusu giderler 247,7 milyar TL olmuştu. Buna göre merkezi yönetimin son bir yıllık tüketim harcaması, önce­ki bir yıla göre cari olarak yüz­de 63,3 artış kaydetti.

Tüketim harcamaları, bu dönemlere gö­re toplam bütçe harcamaların­da yüzde 50 olan artışın oldukça üzerinde gerçekleşti. Tüketici fiyatları bazında (TÜFE) nisan sonu itibarıyla 12 aylık ortala­malara göre yüzde 48,73 olan enflasyonla indirgendiğinde devletin tüketim giderlerinin son bir yılda reel olarak da yüz­de 9,8 arttığı belirlendi.

Önceki yılların aksine devle­tin son bir yıldaki tüketim har­camaları içinde enerjinin payı düşerken, güvenlik ve savun­maya yönelik giderlerdeki re­kor artış dikkati çekti.

Savunma ve güvenlikle ilgili alımlara öde­nen toplam para önceki bir yı­la göre yüzde 146,1 artışla 141,6 milyar liraya ulaştı. Bu kapsam­da silah, araç, gereç ve savaş teç­hizatı alımlarına yaklaşık 73 milyar; eldekilerin işletme, ba­kım ve idamesine 21 milyar lira harcandı.

Bir yılda bütçe kapsa­mında mühimmat alımları da 17,6 milyar, güvenlik ve savun­maya yönelik gayrimenkul ya­pım giderleri 10,1 milyar, maki­ne ve teçhizat alımları 5,3 mil­yar, hizmet alımları 4,7 milyar, Ar-Ge giderleri 3,4 milyar, gay­rimenkul büyük onarım gider­leri 3,3 milyar, bu alana yöne­lik diğer giderler de 3 milyar lira olarak gerçekleşti.

Son bir yılda devletin yiye­cek, içecek ve yem alımları da yüzde 57,8 artışla 59,5 milyar liraya ulaştı. Bunun da 57,1 mil­yar lira ile büyük bölümünü yi­yecek alımları oluşturdu. İçe­cek alımlarına 1,2 milyar, yem alımları ve diğer kalemlere 1,1 milyar lira ödendi.

Yasayla belirlenen hakkediş maddeleri ile besin ürünleri ve beslenmeyle ilgili her türlü ikmal maddesi giderleri, büt­çede “Yiyecek alım giderleri”........

© Dünya