Cari açıkta yeniden büyüme eğilimi
Ödemeler dengesinde kasımdan itibaren tersine dönen trendle yeniden başlayan cari açık oluşumu, aralıkta güçlenerek devam etti. Aralıkta 5 milyar dolara yaklaşan cari açık verildi ve son iki ayda verilen toplam açık 7 milyar doları aştı. Buna rağmen 2024’ün tümünde cari açık net 29,9 milyar dolar küçülerek yılı 10 milyar doların altında kapadı.
Merkez Bankası’nın açıkladığı ödemeler dengesi verilerine göre, cari işlemler açığı aralık ayında 4 milyar 650 milyon dolarla geçen yılın aynı ayındaki düzeyinin yüzde 171,9 üzerinde gerçekleşti. Beklentilerin üzerinde gelen aylık cari işlemler açığındaki büyümede başlıca faktör olarak, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının aralıkta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37,5 büyüyerek 6 milyar 243 milyon dolara çıkması etkili oldu. Aralıkta altın ve enerji hariç tutulduğunda ise 2 milyar 466 milyon dolarlık cari fazla bulunuyor.
Parasal sıkılaşmanın etkisiyle geçen yıl özellikle sanayi sektörünün üretimde frene basmasına bağlı olarak hammadde/ ara malı dış alımında ve getirilen kotaların etkisiyle altın ithalatında yaşanan sert düşüşler ve ithal tüketimin eski hızını yitirmesi sonucu dış ticaret açığında küçülme süreci yaşanmıştı.
Bu gelişmeler ve turizm gelirlerindeki artışın bileşik etkisiyle cari açıkta ilk yarıda aylar itibarıyla küçülme süreci yaşanmıştı. Hazirandan itibaren ise cari denge lehe dönmüş ve beş ay üst üste cari fazla verilmişti. Ancak Merkez Bankası’nın faiz indirim olasılığının arttığı kasımda sanayi üretiminde beliren canlanmanın girdi ithalatını yeniden artışa geçirmesi ve tüketim malı ithalatında artışların hızlanmasının etkisiyle cari denge beş ay aradan sonra 2 milyar 729 milyon dolarla açık vermeye başladı.
Faiz indirimlerinin fiilen başladığı aralık ayında ise cari açıkta büyüme belirgin biçimde hızlandı. Kasım ve aralık aylarında verilen toplam cari açık 7 milyar 379 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret açığının yeniden büyüme trendine girmesi, son iki ayda cari açık oluşumunu artıran başlıca faktörü oluşturdu.
Aralık 2023 sonunda 39 milyar 877 milyon dolar düzeyinde bulunan cari açık, son iki ayda kaydettiği büyümeye rağmen Aralık 2024 sonu itibarıyla 9 milyar 973 milyon dolarla, bir yıl önceki düzeyinin 29 milyar 904 milyon dolar altında gerçekleşti. Cari açık son bir yılda yüzde 75 oranında........
© Dünya
