Parasal sıkılaşma döne­minde özellikle sana­yi sektörünün üretimde frene basması sonucu ham­madde/ara malı dış alımında yaşanan sert düşüş ve ithal tü­ketimin eski hızını yitirmekle birlikte artmaya devam etmesi paralelinde hızla küçülen dış ti­caret açığı ve buna bağlı olarak cari açıkta trend tersine dön­meye başladı.

Haziran 2023’te göreve ge­len yeni ekonomi yönetiminin başlattığı faiz artırımı ve pa­rasal sıkılaştırma döneminde ekonomide en pozitif gelişme, dış ticaret açığı ve cari açıktaki hızlı küçülme olmuştu. Tüke­tim ithalatı hız kesmekle birlik­te artışını sürdürürken, sana­yinin ciddi oranda üretimi kıs­ması dolayısıyla toplamda en büyük paya sahip olan girdi it­halatında sert düşüş yaşanmış, bu da açığın hızla küçülmesi sonucunu doğurmuştu.

Faiz indirimleri arifesinde sa­nayi üretiminde başlayan can­lanma ile girdi ithalatının tek­rar artışa geçmesi ve tüketim malı ithalatındaki artışların ye­niden ivme kazanması ile ca­ri açığı büyütecek olan dış ti­caret açığı da yeniden büyüme sürecine girildi.

Ticaret Bakanlığı’nın açık­ladığı verilere göre ocak ayın­da geçen yılın aynı ayına göre yatırım (sermaye) malı ithala­tı yüzde 2,3 düşüşle 3 milyar 591,5 milyon dolara geriler­ken, hammadde/ara malı itha­latı yüzde 9,5 artışla 20 milyar 976,6 milyon, tüketim malı it­halatı yüzde 27,9 artışla 4 mil­yar 231,2 milyon ve toplam it­halat yüzde 10,2 artışla 28 mil­yar 846,5 milyon dolar oldu.

Böylece ocak sonu itibarıyla son bir yıldaki yatırım malı it­halatı 50 milyar 638,4 milyon, hammadde ithalatı 238 milyar 256,1 milyon, tüketim malı it­halatı 54 milyar 469,8 milyon ve toplam ithalat 344 milyar 20 milyon dolara ulaştı. Son bir yıldaki toplam ithalat hacmi­nin yüzde 14,7’sini yatırım ma­lı, yüzde 69,3’ünü hammadde, yüzde 15,8’ini tüketim malı dış alımı oluşturdu. Ocak itibarıy­la son bir yılda Türkiye’nin top­lam ihracatı ise 263 milyar 17,4 milyon dolar oldu ve yıllık baz­da 83 milyar 662,5 milyon do­larlık dış ticaret açığı verildi.

Program döneminde ihra­cat, aylar itibarıyla yıllık de­ğişimleri dalgalı bir seyir izle­mekle birlikte giderek düşen ithalata göre daha iyi bir per­formans sergilerken, hammad­de ve tüketim malları kaynaklı ithalat artışlarının yeniden iv­me kazanması ile son aylarda bu trend tersine döndü.

Hammadde/ara malı dış alı­mında program döneminde aylar itibarıyla devam eden yıllık bazda düşüş, faiz indiri­mi beklentilerinin arttığı ekim ayında durdu.........

© Dünya