Ekonomiyi rasyonel ze­mine oturtmak ama­cıyla iki yıla yakın süre­dir sıkı para politikası uygula­nırken, kamuda mali dengeleri sağlamada henüz yeterince me­safe alınamadı. Borçlanma, faiz yükü, enflasyon ve güven başta birçok parametreyi doğrudan etkileyen kamu açıklarındaki büyüme sürerken, küresel tica­ret savaşları ve içeride siyasi ge­rilimle ekonomide kırılganlık ve belirsizliklerin daha da art­tığı yılın ilk çeyreğinde merkezi yönetim bütçesi 711 milyar lira ile rekor düzeyde açık verdi.

Hazine ve Maliye Bakanlı­ğı’nın açıkladığı verilere göre, mart ayında merkezi yönetim bütçe harcamaları geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 48,3 ar­tışla 1 trilyon 27,7 milyar lira­ya ulaştı, bütçe gelirleri yüzde 58,4 artışla 766,3 milyar lirada kaldı ve bir ayda 261,5 milyar li­ra açık verildi. Mart ayında fa­iz dışı bütçe harcamaları yüz­de 40,2 artışla 866,5 milyar lira olurken, faiz ödemeleri yüzde 116,3’lük bir artışla 161,2 milyar lirayı buldu. Buna göre devle­tin görevleri gereği tüm alanla­ra yaptığı harcamanın yaklaşık beşte biri kadar bir kaynağı fa­iz yuttu. Faiz dışı bütçe dengesi ise 100,2 milyar lira açık verdi.

Ocak-mart dönemi itibarıy­la bütçe harcamaları yüzde 45 artışla 3 trilyon 117,6 milyar ve bütçe gelirleri yüzde 47 artışla 2 trilyon 406,8 milyar lira oldu. İlk çeyrekte bütçe açığı yüzde 38,4 büyüyerek 710,8 milyar li­raya ulaştı. Üç ayda elde edilen bütçe gelirleri ile toplam bütçe giderlerinin ancak yüzde 77,2’si karşılanabildi.

Ocak-mart dönemindeki büt­çe giderlerinin 2 trilyon 653,6 milyar lirasını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39,7 artan faiz dışı harcamalar oluşturur­ken, aynı dönemde 463,9 milyar liralık faiz ödendi. Faiz ödeme­leri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 85,2 ile hızlı bir artış kaydetti. Toplam bütçe giderle­ri içinde faizin geçen yıl ilk üç ayda yüzde 11,6 olan payı bu yıl yüzde 14,9’a ulaştı. Faiz gideri­nin vergi gelirine oranı da yüzde 18,6’dan yüzde 22,9’a çıktı.

Geçen yıl ocak-mart döne­minde 263 milyar TL olan fa­iz dışı açık bu yıl aynı dönem­de 246,9 milyar liraya geriler­ken, faiz giderlerindeki hızlı artış bütçe açığındaki büyü­mede etkili oldu. Bütçe gi­derleri içinde en büyük kale­mi oluşturan cari transferler, ocak-mart döneminde yüzde 41,3 artışla 1 trilyon 183,2 mil­yar liraya ulaştı. Program sı­nıflaması bazında yapılan he­saplamaya göre bunun 413,5 milyar liralık bölümü sosyal güvenlik sistemine transfer edildi. Kamu teşebbüsleri­ne aktarılan görevlendirme giderleri de 360,3 milyar lira oldu.........

© Dünya