8,5 trilyonu tüketimden
Ekonomide bozulan mali dengeleri “rasyonel zemine oturtmak” hedefiyle uygulanan parasal sıkılaştırma döneminde gidilen çeşitli düzenlemelerle önemli oranda artan vergi yükünde 2026 yılında da en büyük pay tüketicilere düşecek. Ancak bütçenin vergi geliri hedefleri gelecek yıl tüketimden alınan dolaylı vergilerin payında sınırlı bir düşüşe işaret ediyor.
TBMM Başkanlığına sunulan 2026 Mali Yılı Merkezi Bütçe Kanunu Teklifinde “brüt” vergi geliri 15 trilyon 631,1 milyar TL olarak belirlenirken, 1 trilyon 848 milyar liralık “ret ve iade” sonrası “net” vergi tahsilatı ise 13 trilyon 783,1 milyar lira hedefleniyor. Bu da 2026-2028 dönemine ait Orta Vadeli Program’da (OVP) 2025 yılının tümünde brüt 10 trilyon 733,1 milyar lira olarak gerçekleşeceği tahmin edilen tutara göre yüzde 28,4 oranında bir artışı ifade ediyor. Tüketici fiyatları (TÜFE) bazında yüzde 16 olarak hedeflenen enflasyonla indirgendiğinde, 2026’da devletin kasasına girecek vergide “reel” bazda artış yüzde 10,7’ye karşılık geliyor.
Öngörülen bütçe büyüklüklerine göre 2026’da toplam net vergi gelirinin yüzde 61,7 oranındaki 8 trilyon 502,4 milyar liralık bölümü, yurttaşların yaşamsal ihtiyaçları için tükettikleri mal ve hizmetlerin fiyatı içinde yer alan ve satın alırken ödedikleri Katma Değer Vergisi (KDV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gibi “dolaylı” vergilerden bekleniyor. Buna karşılık gelir, kar ve mülkiyet üzerinden alınan “doğrudan” vergilerde net gelir hedefi 5 trilyon 280,6 milyar lira ve toplam tahsilat hedefindeki payı yüzde 38,3.
Bu yılın ilk dokuz ayındaki gerçekleşmelere göre vergi gelirinin yüzde 62,4’ü dolaylı vergilerden elde edildi. Vergide bu yılın tümündeki gerçekleşme de bu düzeyde olursa dolaylı verginin payında sadece 0,7 puanlık bir düşüş öngörülmüş oluyor. Bu hedefe göre ekonomi yönetiminin düşürme vaatlerine karşılık dolaylı verginin payında sınırlı bir düşüş yaşanırken, gelir, kar ve servet sahipleri yine verginin sadece üçte bir dolayındaki bir bölümünü ödeyecek.
En yaygın dolaylı vergi olarak neredeyse tüm mal ve hizmetlere uygulanan “dahilde alınan KDV”de 2026 yılı brüt........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein