Recep Gündüz - Rekabet Hukuku Danışmanı

Eylül ayında açıklanan enflasyon verileri, “acaba para politikası tek başına yeterli mi?” sorusunu yeniden gündeme taşıdı. TÜİK’e göre enflasyon aylık %3,23, yıllık 3,29 oldu. Böylece Mayıs 2024’ten bu yana her ay gerileyen yıllık enflasyon ilk kez yükseldi ve Merkez Bankası’nın yıl sonu hedefi olan $ şimdiden aşıldı.

Faiz artışlarıyla dizginlenmeye çalışılan fiyatlar yeniden ivme kazanırken, kamuoyunda “maliye politikası” eksenli tartışmalar başladı. Kalıcı iyileşme için para politikasından ibaret cepheyi genişletmemiz gerekebilir.

Rekabet Kurumu’nun 2024–2025 döneminde en çok ses getiren dosyalarından biri beyaz et sektörüne ilişkin oldu. Kurum, şirketlerin fiyatları etkileyebilecek nitelikte bilgi değişiminde bulunduklarını tespit ederek 3,7 milyar TL ceza kesti. Benzer biçimde, yumurta, hızlı tüketim ürünleri ve perakende alanlarındaki soruşturmalarda da yeniden satış fiyatının belirlenmesi ve bölge-müşteri paylaşımı gibi uygulamalara odaklanıldı.

Yakın dönemde ise Kurum’un radarına çiğ süt alımı ve süt ürünlerinin satışının girdiğini ve fiyatların birlikte belirlenip belirlenmediği iddiasının incelendiğini görüyoruz. Bu inceleme devam ederken açılan yeni bir soruşturma ile süt karşılığı yem uygulamaları da incelemeye dahil edildi.

Kurum’un son dönemde yoğun biçimde “ceza ile yetinme, iş modelini ve pazar yapısını değiştir” mottosu uyguladığını da görüyoruz. Örneğin beyaz et sektöründe şirketlere fiyat listelerini alıcılarına duyurdukları anda yürürlüğe koyma zorunluluğu getirildi. Yem karşılığı süt incelemesinde soruşturma sonuçlanınca kadar uygulanacak geçici tedbirler açıkladı.

Gıda sektörü özelindeki bu örnekler, Kurum’un son dönemde fiyat oluşumuna etki eden davranışlara daha hassas yaklaştığını gösteriyor. Buradan “enflasyonla mücadeleyi Rekabet Kurumu devralsın” sonucu çıkarmak naifçe olur.........

© Dünya