menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Brzeziński ile satranç oynamak: Tarım emtiaları, gıda fiyatları ve Türkiye etkisi

16 1
14.07.2025

ABD Soğuk Savaş diplomasi­sinin realist ekolünden gelen Zbigniew Brzeziński, kendi mo­delinde Dünya’yı bir satranç tah­tasına benzetir. Ticaret Savaşları döneminde aynı ekolün temsilci­si Trump ise ördüğü vergi duvar­larıyla global aktörleri saflara ayırıyor. Küresel harita parçalara bölünmüş durumda ve bunun ta­rım sektörüne çok ciddi yansıma­ları var.

Uyguladığı vergi politikalarıyla Trump, kendi oy tabanı Amerikan çiftçisini el üzerinde tutuyor. Bu yüzden ABD’de çiftçi güveni zir­veye oturdu. Çiftçi güveninin zir­veye oturduğu tek yer ABD değil! Yeni Zelanda çiftçisinin de moral­leri yüksek. Geçmiş yıllar trendi­nin aksine, peş peşe güçlü süt üre­timi, merkez bankasının kur poli­tikası ve yüksek fiyatlar Dünya’nın en önemli süt üreticisinde yüzleri güldürüyor. Yeni Zelanda çiftçi­si yeni yatırımlar için finansman kullanımı yükseltmiş durumda.

Bir de Brezilya çiftçisi var— kan ağlıyor. Dışarıdan bakıldığın­da Trump’ın hamleleri sayesinde Brezilya’nın küresel pazar payı­nı arttırdığı düşünülebilir. Ancak miktar artışı ile gelir artışını ayır­mak lazım. Piyasa beklentilerinin üzerindeki faiz artışları ve bir tür­lü kontrol altına alınamayan enf­lasyon, Brezilya tarımının yarısı­na fon sağlayan Banco do Brasil’in takipteki alacaklarını hızla yük­seltti. Düşen tahıl fiyatları, Bre­zilya çiftçisinin gelirlerini eriti­yor. Artan finansman maliyetleri ise durumu daha da zorlaştırıyor. Sosyal demokrat hükümet, iaşede zorlandıkça sağ eğilim güç kazanı­yor. Brezilya et üretiminin bu yıl %1 gerileyeceği öngörülüyor. Ta­rım, yalnızca denge tabloları üze­rinden değil, kullanılan hammad­deler göz önüne alınarak da plan­lanmalı. Ekim miktarı tek başına başarı getirmiyor. Tarım planla­ması ve ekosistemi; ge­netik, kimya, jeoloji ve finans gibi disiplinle­rin kesişiminde, son de­rece karmaşık bir konu. Belki roket bilimi değil ama çok boyutlu bir bi­limsel zemine sahip ol­duğu kesin.

Rus........

© Dünya