Brzeziński ile satranç oynamak: Tarım emtiaları, gıda fiyatları ve Türkiye etkisi
ABD Soğuk Savaş diplomasisinin realist ekolünden gelen Zbigniew Brzeziński, kendi modelinde Dünya’yı bir satranç tahtasına benzetir. Ticaret Savaşları döneminde aynı ekolün temsilcisi Trump ise ördüğü vergi duvarlarıyla global aktörleri saflara ayırıyor. Küresel harita parçalara bölünmüş durumda ve bunun tarım sektörüne çok ciddi yansımaları var.
Uyguladığı vergi politikalarıyla Trump, kendi oy tabanı Amerikan çiftçisini el üzerinde tutuyor. Bu yüzden ABD’de çiftçi güveni zirveye oturdu. Çiftçi güveninin zirveye oturduğu tek yer ABD değil! Yeni Zelanda çiftçisinin de moralleri yüksek. Geçmiş yıllar trendinin aksine, peş peşe güçlü süt üretimi, merkez bankasının kur politikası ve yüksek fiyatlar Dünya’nın en önemli süt üreticisinde yüzleri güldürüyor. Yeni Zelanda çiftçisi yeni yatırımlar için finansman kullanımı yükseltmiş durumda.
Bir de Brezilya çiftçisi var— kan ağlıyor. Dışarıdan bakıldığında Trump’ın hamleleri sayesinde Brezilya’nın küresel pazar payını arttırdığı düşünülebilir. Ancak miktar artışı ile gelir artışını ayırmak lazım. Piyasa beklentilerinin üzerindeki faiz artışları ve bir türlü kontrol altına alınamayan enflasyon, Brezilya tarımının yarısına fon sağlayan Banco do Brasil’in takipteki alacaklarını hızla yükseltti. Düşen tahıl fiyatları, Brezilya çiftçisinin gelirlerini eritiyor. Artan finansman maliyetleri ise durumu daha da zorlaştırıyor. Sosyal demokrat hükümet, iaşede zorlandıkça sağ eğilim güç kazanıyor. Brezilya et üretiminin bu yıl %1 gerileyeceği öngörülüyor. Tarım, yalnızca denge tabloları üzerinden değil, kullanılan hammaddeler göz önüne alınarak da planlanmalı. Ekim miktarı tek başına başarı getirmiyor. Tarım planlaması ve ekosistemi; genetik, kimya, jeoloji ve finans gibi disiplinlerin kesişiminde, son derece karmaşık bir konu. Belki roket bilimi değil ama çok boyutlu bir bilimsel zemine sahip olduğu kesin.
Rus........
© Dünya
