Türkiye’de yaygın bir kanaat, sahte ve/veya muhteviya­tı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve/ veya kullanma ey­lemlerinin oldukça sık gerçekleştiği yö­nündedir. Bu neden­le, vergi idaresi ince­lemelerinin önemli bir kısmını bu ko­nulara ayırmaktadır.

Vergi ince­lemesi, bir incelemeye başlama bildirimi ile başlar ve genellik­le vergi inceleme raporu, ve -ço­ğu zaman ayrıca- vergi tekniği raporu ile vergi suçu raporuyla sona erer. Vergi suçu raporu dü­zenlenmesi durumunda, mükel­lef (veya mükellef bir işletme ise kanuni temsilcisi) kendisini ce­za mahkemesinde sanık olarak bulabilir. Sahte ya da muhtevi­yatı itibariyle yanıltıcı belge dü­zenleme veya kullanma, vergi kaçakçılığı suçuna yol açan ey­lemlerdir. Ancak, şu kritik soru­yu sormak gerekir: Bu inceleme­ler, hukuki çerçeveye ve mükel­lef haklarına uygun bir şekilde yürütülmekte midir?

Vergi Usul Kanunu’na (md.134) göre, vergi inceleme­si “ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak” amacıyla yapılabilir. Ancak, vergi kaçak­çılığı suçuna yol açan eylemle­ri araştırmak incelemenin bir yan amacı olabilir, fakat asla ana amacı olamaz. Bu nedenle, sahte ve/veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma gerekçesiyle, belli bir vergiyle ilişkisi olmadan bir in­celeme yürütülemez.

Doğası gereği, bu tür incele­melerde ele alınan vergiler ge­nellikle gelir vergisi, kurumlar vergisi ve katma değer vergisi­dir. Örneğin, bir limited şirket 2023 hesap dönemi kurumlar vergisi açısından tam incele­meye alınabilir ve bu........

© Dünya