Osmanlı son dönemlerinde sorunlarına çare arama derdindeydi. Tabi sorunlarına baktığı ayna Batının uzattığı boy aynasıydı. Batı, kendisini nasıl görmesini istiyorsa önüne öyle bir ayna tutmuştu. Üç kıtaya hükmeden Osmanlı, kendisini kendi gerçekleriyle yüzleştirip, iç muhasebeye tabi tutacak ve kendi reçetesini keşfetmesine yardımcı olacak olan aynasını bir kenara fırlatmıştı bile. Batının aynası artık ona göre daha parlaktı. Aydınlanma, yenilenme, reform, felsefe ve teknolojinin kaynağının Batı olduğuna inanmasıyla başlamıştı her şey. Kendinin olan değersiz, Batıya ait olan değerliydi artık.

Batı beslemesi kesimlerin sesi de bu anlamda fazlaca yükseliyordu. İlerlemek için Batıya ait ne varsa olduğu gibi alınmalı, eskiye ait olan her şeyden vazgeçilmeliydi. Ne de olsa Hümanizm, Batıdan çıkmış diyordu Ahmet Cevdet Paşa.

İslamcı/Osmanlıcı denilen kesim ise bilim ve tekniği Batıdan alıp kültür ve geleneğimizi koruma ilacını teklif etmişti. Batıdan alınanlarla sözde teknolojik gelişme sağlanacak, inanç ve kültürel değerlerimiz de korunacaktı.

Bir kesim daha vardı ki Ziya Gökalp’ın başını çektiği Ulusçulardı. Onlar İslam öncesi Türk kültürünün yeniden canlandırılması, bilim ve........

© Doğruhaber