19. asır edebiyâtında o târihlere dek pek de alışık olunmayan bir usûlle “toplumun ötekilerinin” zorlu hayatlarını hikâye etmede çığır açan Charles Dickens'ın bu alanda doruğa ulaşmış başucu eseri Oliver Twist basılmadan evvel, yazarın, Mart 1836 ilâ Kasım 1837 aralığında tefrika ettiği, yâni Hâlid Ziyâ'nın 'Aşk-ı Memnû' öyküsünü Servet-i Fünûn'da parça parça yayımlaması gibi bir mecrâda fıkra fıkra yayımladığı romanı Pickwick Club, seneler sonra Stephen Jarvis'in türlü aksiliklerle, entrikalarla, ihânet ve cesâret anlarıyla, –«DJ Taylor» mahlaslı The Guardian yazarı, biyograf ve eleştirmen David John Taylor'ın tâbiriyle– “uzun, gürültülü ve kusursuz bir şekilde Dickensvârî” anlatıyla ördüğü hikâyesi Death and Mr. Pickwick'e ilhâm olur.

Eserin satırları arasında Georg Schmind, kaşları çatık vazîyette önündeki belgelere odaklanmış bulunan babasının karşısına oturur, tüy kalemini bir yana bırakarak bir şey fark ettiğini söyler. Babasının da bunu gözden kaçırmadığını düşünür ve şöyle der: Bu mektuba az önce tarih attım ve bugünün Aziz Abdon Günü olduğunu fark ettim.

Durumu gözünden kaçıran baba, suâl edercesine “öyle mi,” diye mırıldandığında, Schmind şu hatırlatmayı yapar, fıçıcıların azîzi.

Schmind karakterinin bahsini ettiği azîz, meşâlesini, 17. asrın yarısında Bollandistlerin attığı ve yekûn olarak 68 cildden meydana gelen Acta Sanctorum adlı evliyânâme külliyâtının “Julii” (Temmuz) cildinin Temmuz'un 30'una işâret eden yortu gününde İmparator Decius zamânında (249–251) Hristiyanlığı inkâr edip Roma tanrılarına tapınmaları için ezîyyetlere, işkencelere ve binbir türlü âzâba mârûz bırakıldıkları hâlde inançlarına sâdık kalmalarından ve nihâyetinde katledilmeye yüreklilikle göğüs germelerinden dolayı «Kurtarıcı İsâ» tarafından taçlandırıldıkları rivâyet edilen Abdon ve Sennen.

Hristiyanlığın ilk asırlarında, halkın, Tanrı'dan af dilemesine, duâ etmesine, varlıklı kimselerin malını mülkünü vakfetmesine vâsıta olan orta zamânın tüm şehir ve kasabalarında binâ edilmiş azîz ve azîze kültü, antikçağda toplumun, tabiatın ve şehir devletlerinin himâyesinden mesûl olan eski Yunan tanrılarının vazîfesini üstlenir ve akıl hastalığından muzdarip olanların, kabirlerinin yer aldığına inanılan mahâllerin,........

© Dikgazete.com