Vaktiyle Fransa monarşisini ayakta tutan Capet, Valois veyâ Bourbon gibi güçlü hânedânların tarihini yazmakla vazîfelendirilen edebiyatçılara verilen ünvân, chroniqueur du roi idi, meâlen, “kralın tarihçisi”. Şark dünyâsında şahsen pek sevdiğim adıyla “vakʿanüvis”.

Bir nevî kronik yazarı.

Bu görevi lâyıkı ile îfâ eden “Sainte-Marthe ikizleri”nin, bir diğer deyişle, Scevolé-Louis kardeşlerin, Fransa topraklarını tahakkümü altına almış hânedânların şeceresini kaleme aldığı Histoire généalogique de la maison de France eserinin –tarihini tam anımsayamamakla berâber– 1612, 1628 yâhût 1647 baskılarından birinde, Portekiz kraliyetinin geneolojisini ya da soy ağacını incelediği kısım göze çarpar ister istemez.

Orta Fransızca olarak yazılan eser, İngiliz-İrlandalı soybilimci Francis Sandford (1630 – 1694) tarafından 1662'de zamânının İngilizce'sine çevrilir. A Genealogical History of the kings of Portugal adıyla tercüme edilen çalışmanın on yedinci faslı, “Hâlihazırda yirminci yaşında olan Kral Sebastian” ifâdesiyle başlar. Bu cümleden yola çıkılırsa, Orta Fransızca baskısının tarihi 1574 olmalıdır.

Sainte-Marthe ikizlerine göre nâm-ı değer imparator Birinci Sebastião, kabiliyetli, cesur ve cengâverdir. Sâhip olduklarıyla yetinmez, son derece berrak bir zafer ister, yeni zenginliklere ihtiyâç vardır, büyük tehlikelerle yüzleşmeden bu gâyenin hayâta geçirilemeyeceğini düşünür ve yakınındakileri dahi dinlemeden, bir gözükaralıkla, Hint diyârına savaş ilân eder.

O yüzyıl, yâni 16. asır, tam mânâsıyla, Portekiz Krallığı'nın altın çağıdır.

Eski lisânla Bahr-i Ahdar (بحر احضر), Portekiz denizi olma yolundadır. Bahr-i nîlî de denir. Ahdar, “yeşil, pek yeşil, yemyeşil” mânâlarını taşır, fâkat eski zamanda su rengi olan mâvi ile müterâdif veyâ eş anlamlı kullanıldığından bahr-i ahdar, yeşil denize değil, aslında mâvi denize teşbîh edilir. Yazı dilinde bu kavramın, meâlen, Hint Okyanusu yerine kullanıldığı........

© Dikgazete.com