İnsanın hayat yolculuğunda en temel değerlerden biri “hak”tır. Hak; Allah’ın mülkü olup, O’nun koyduğu ölçülere göre korunması ve gözetilmesi gereken bir emanettir. Dünya hayatında insanlar arasında hak ihlalleri yaşanabilir. Bu ihlaller kimi zaman maddi bir gasp, kimi zaman manevi bir zulüm şeklinde tezahür eder. Ancak İslâm’a göre, hiçbir hak kaybolmaz, hiçbir zulüm karşılıksız kalmaz. Yüce Allah, her şeyi en ince ayrıntısına kadar bilen ve adaletle hükmeden bir Kudrettir.

Dünyada işlenen hak ihlalleri için iki yol vardır ki, bunlar; helalleşme ve iadedir. Maddi bir hak ihlâl edildiyse; gasp edilen mal ya da değer mutlaka sahibine iade edilmelidir. Manevi hak ihlallerinde ise; gönül alma, özür dileme, itibar iadesi gibi adımlarla mağduriyet giderilmeli ve helallik alınmalıdır. Zira Peygamber Efendimiz (s.a.v.); “Birinizin kardeşine zulmü varsa, dinar ve dirhemin bulunmadığı gün gelmeden önce onunla helalleşsin” buyurarak bu gerçeği hatırlatmıştır.

Eğer hak ihlali dünyada telafi edilmezse, mesele ahirete kalır. Orada mahkeme-i kübrâ kurulacak, kesin hesap görülecektir. Hakkı ihlâl........

© Denge