Paris’te bir sonbahar günüydü. Cenaze töreninde binler ömrünü sözcüklere adamış bir yazarın ardından gür sesle haykırıyordu: “Germinal!” Zola, maden işçilerinin özgürlük savaşımını, sermayeyle çatışmasını anlatan bir başyapıt bırakmıştı ardında. Roman kişisi Etienne, yeni geldiği kasabada üç kuruş para kazanmak uğruna maden ocağına inmiş, öfkesiyle, eşitsizliklere karşı sesini yükseltmesiyle tanınmıştı. İşler bir noktadan sonra çatallaşacak, grev bastırılacak, Etienne de valizini toplamak zorunda kalacaktı. Ama arkasında umudu bırakacaktı. Bir gün gür sesin yeniden yükseleceğine inanç herkesin kalbinde filizlenecekti. Açıkçası Germinal sözcüğünün Fransızcada “tohum” anlamında kullanıldığını yeni öğrendim. Binlerce insan bir yazarın cenaze töreninde romanından yola çıkarak “tohum” diye sesleniyor; direniş tohumunu ektiği için minnet duygularını dile getiriyordu. Böyle bir tabloya insanlık tarihinde rastlamak kolay değildir. Bir yazarı gömmek üzere cenazeye katılanlar, ölüm yaşam çatışmasına, gidenin ardından duydukları acıya, yasa rağmen geleceği kutsamaya adamışlardır kendilerini her şeyden önce.

***

Geçtiğimiz günlerde bu ülkeye bir tohum ekip gidenlerden Altan Öymen’i kaybettik.

Sadece onurlu bir yaşam bırakmadı ardında. Bir siyasetçinin dürüst ve ahlaklı olabileceğini de gösterdi. Yaşayan bir tarihti o. Hafızasına derin hayranlık duyardım. Henüz çiçeği burnunda gencecik bir kültür sanat muhabiriyken Devlet Tiyatrosu’nda oynanan Thorton Wilder’ın bir oyununda yaşananları haber atlatarak yazmıştı. Tam yetmiş sene sonra oyunun kadrosunu eksiksiz saymıştı bana. Şaşkınlıktan küçük dilimi yutacaktım neredeyse. Gazeteciliğin temel ilkelerini ve etiğini ondan öğrenirdiniz.

Altan Bey; kardeşim Zeynep Altıok’la hazırladığımız Bir Dem Ankara kitabımızda eski Ankara meyhanelerini anlatan kapsamlı bir yazı yazmış; kendi aile fotoğraflarını da vermekten çekinmemişti. 25 Ocak’ta Manisa’da ani bir kaza sonucunda........

© Cumhuriyet