Nehru’nun “Dünya Tarihi”nde Çin
Hindistan bağımsızlık mücadelesinin önderlerinden ve ülkenin ilk başbakanı olan Cevahirlal Nehru (1889-1964), kalkınmacı görüşleri benimseyen sosyalist bir aydın ve hukukçuydu. İngiliz sömürge yönetimine karşı faaliyetleri nedeniyle tam dokuz yılını hapishanede geçiren Nehru, tüm çalışmalarının yanında kendisini amatör bir tarihçi olarak da niteliyordu. Hindistan ve dünya tarihi üzerine çalışmalarında Marksist yöntemden etkilenmiş, insanlığın geçmişine materyalist açıdan bakmış, Batı tarih yazımına eleştirel yaklaşarak özellikle sömürgeci tarih anlatılarını sorgulamış ve Hindistan’ı sadece geçmişin bir kalıntısı değil, canlı ve dönüşen bir varlık olarak değerlendirmişti. Bu “amatör” çabanın bugün elimizde olan parlak sonuçlarından biri, büyük boy ebatta 1000 sayfayı aşan “Dünya Tarihi”dir (Kaynak Yay., 2016).
Nehru’nun, 14 yaşındaki kızı Indra Gandhi’ye hitaben 1930-1933 yılları arasında yazdığı 196 mektuptan oluşan kitap, ilk olarak 1938’de yayımlanmış. “Hapishane yaşamının artıları var. Hem boş vakit hem de olaylara dışarıdan bakabilme konumu önemli. Ama eksiler de apaçık ortada. Kütüphane yok, referans kitapları yok. Bu koşullarda, herhangi bir konuda, özellikle tarih konusunda yazmak çılgınca” diyen Nehru, kitabın yazımında hapishanede okuyabildiği bazı kitaplardan çıkardığı notlardan ve belleğinden yararlanmış.
Kitabı okuyunca bunun bir “amatör tarihçinin” elinden çıktığına inanmakta güçlük çekiyorsunuz… Asyalı bakış açısıyla büyük düşünce hareketleri,........
© CGTN Türk
