CHP genel başkanı, 19 Mart darbesinden beri, ahlâkî üstünlük mesajı veriyor. Hemen her mitinginde, her beyanatında işitiyoruz bunu: “Ahlâkî üstünlük bizde,” “Ahlâkî üstünlük bizdedir,” “Ahlâkî üstünlük bu meydanda,” “Ahlâkî üstünlük kimde görüyor musun Erdoğan?” “Ahlâkî üstünlüğü olmayanların çoğunluk enerjisinden korkmaları normaldir."

Bir de bu üstünlüğü korumaktan söz ediyor: “Bir avuç muhterise karşı haklılığımızla ahlaki üstünlüğü elde tutarak…” “Yol haritamız, ahlâkî üstünlük zeminini korumak”... Ahlâkî üstünlük zeminini, meşruiyet zemini olarak koyuyor böylece.

Ahlâkî üstünlük iddiasında haksız değil, Özgür Özel. En azından siyasî hasımlarına nazaran,.. Ki o ahlâk ölçüsü pek yüksek bir çıta değil.

***

Ahlâkî üstünlük kavramı üzerine düşünelim biraz.

Psikolojik üstünlüğe yakın bir yanı var. Aslında daha çok meşhur ve muhterem hegemonya kavramına yakın bir yanı var. Değerlere, ilkelere, ülkülere dayalı bir üstünlük duygusudur ahlâkî üstünlük; ve bu duygunun, -illa kabul ettirilmese bile-, hasımların ve ağyarın üzerine 'salınmasını,' onları etkilemesini anlatır.

Ahlâkî üstünlük, başka cinsten bir üstünlüğe meydan okumayı imâ eder. Gücün üstünlüğüne, zorun üstünlüğüne, iktidarın üstünlüğüne karşı, başka türden bir üstünlük iddiasıdır...

"Haklıyız kazanacağız," ahlâkî üstünlük iddiasının has sloganıdır. Tarihsel haklılık imanına ve itimadına dayanır; "uzun vade"den daha uzun menzilli, ezelî bir gelecek duygusuyla, tükenmez bir umutla soluk alır.

"Galip sayılır bu yolda mağlup" hissini taşır, neticeden önce gidiş yolundan alacağı puana bakar.

***

Bildiğim kadarıyla, modern zamanlarda ilkin sosyolojinin atalarından Durkheim........

© Birikim