İnsan doğal olduğu kadar toplumsal bir mamuldür. Önce sadece doğal malzemelerle üretilir. Ardından toplumsal üretim sürecinde bedenine dispozitifler takılarak toplumsal hale getirilir. Doğal içeriğini tıbbi tahlil sonuçlarınızdan öğrenebilirsiniz. Toplumsal içeriği ise toplumdan topluma değişebilir. Şöyle de söyleyebilirsiniz: Doğal olarak üretilmiş ve kullanım amacına göre modifiye edilebilen bir araç. Her toplum doğal yollarla üretilen çocukları modifiye ettiği sürece kendini yeniden üretebilir. Bir çocuk henüz insan değildir, ancak toplumsal müdahaleler ve işlemlerden sonra insan haline gelebilir. Topluma dahil olmak, bir dizi bedensel ve zihinsel biçimlendirmeyi gerektirir. Çocuklar, dur durak bilmezler, otur dediğinizde oturmazlar, yerlerinde tutamazsınız; bildiğiniz yabani hayvanlar. Evcilleştirilmeleri gerekir. Önce bedenler yerleşik hale getirilir, ardından zihinleri yerleşik değerlerle donatılır. Yerleşik değerler, bir topluluğun sürdürülmesinin garantisidir. Zaten yerleşik bedenlere en çok da yerleşik değerler yakışır ve toplumdaki bir beden ancak yerleşik değerlerle hayatta kalabilir. Bir kere alışmaya görün, yerinden edilseniz bile yerleşik değerleri terk edemezsiniz, nereye giderseniz gidin, yanınızdan eksik etmezsiniz. İnsan, yerinden edildiği halde yerleşik değerlerini asla terk etmeyen tek canlıdır.

∗∗∗

Üretildikleri yer ve zaman unutulabilir, fakat yerleşik değerler unutulmaz. İnsan durmadan........

© Birgün