Dünya “yeniden paylaşım” savaşının sancılarını yaşıyor. Topraklar, hammadde, enerji kaynakları yeniden bölüşüme tabi tutulurken dünyanın yeniden paylaşım kavgasında rekabet sert. Yükselen yeni hegemon güçlerin etkisi gün geçtikçe daha fazla hissedilirken Çin ile ABD arasında ekonomik, ticari, siyasi rekabet ve nüfuz mücadelesi tırmanıyor.

Dünyanın bir numaralı emperyalist gücü olan ABD’nin Başkanı Donald Trump, meseleyi Grönland’ı, Kanada’yı, Panama Kanalı’nı ve Gazze’yi resmen isteme boyutuna kadar vardırdı.

Bu yeniden bölüşüm kavgasının en önemli sac ayaklarından birisi de enerji ve ticaret koridorları.

Koridorlar dönemine giriyoruz. Kuşak Yol’dan IMEC’e, EasdMed’den Güney Koridoruna uzanan koridorlar küresel kapışmanın büyüklüğünü gösteriyor. Cumhuriyet’ten Mehmet Ali Güller’in de köşesinde vurguladığı üzere “Boru hatlarının yönü, gemilerin rotası, ticaret koridorlarının konumu” bize paranın akış şeklini ve yönünü gösteriyor. Bu akış da güç merkezlerinin kapışmasını ve emperyalizmin yeni yönelimlerini anlamamızı sağlar. İnşa edilen koridorlar, boru hatları, ticaret yolları küresel güç merkezlerinin dünyayı yeniden paylaşma emellerinin göstergesi. Artan hegemonya, güç, paylaşım mücadelesi “koridorlar” üzerinden kendisini gösterirken kısa, orta ve uzun vadede büyük krizler kapıda.

Enerji kaynakları kadar enerji hatlarının güzergâhı da büyük bir kapışma nedeni. Enerji kaynaklarının dünya piyasalarına nasıl ulaştırılacağı, hangi yolların kullanılacağı yakın tarih boyunca büyük çatışmalara neden olmaya da devam ediyor. Ortadoğu’daki çatışmaların da, Hint-Pasifik’teki gerilimin de, Ukrayna savaşının da etkenlerinden birisi de enerji meselisi.

Neden? ABD güç kaybediyor. Çin başta olmak üzere yeni küresel aktörler ABD’nin boşluğunu dolduruyor. Ekonomik büyüklüğü ve imtiyazını kaybeden ABD, “uyuyan dev Çin” ve Rusya ile büyük bir hesaplaşma içinde. Rusya’yı NATO üzerinden Ukrayna’da savaş tuzağına çeken Washington, Çin’i ise kuşatarak kabuğundan çıkarmamaya çalışıyor. Pekin ise bu yeni hegemonik kapışmada ABD’yi direkt karşısına almamaya dikkat ederek ekonomik tahkimatını sürdürüyor. ABD liderliğindeki Batı emperyalizmi ile Çin-Rusya hattı arasında süregelen ekonomik-siyasi-askeri kapışmada yeni yollar, koridorlar inşa ediliyor.

• KUŞAK - YOL PROJESİ

Çin'in tarihi İpek Yolu’ndan yola çıkarak 2013'te başlattığı Kuşak ve Yol Girişimi, altyapı, ulaştırma, enerji, iletişim ve diğer alanlardaki projeleriyle yeni küresel ağlar oluşturuyor. Kısa sürede 155 ülkenin katılımı ve 70'ten fazla ülkede yürütülen projelerle dünya nüfusunun 3'te 2'sini, küresel gayrisafi hasılanın yarısından fazlasını içeren etki alanı oluşturdu. 2049’da bitirilmesi planlanan proje ile Çin, dünya ticaretinde üstünlüğünü ele alacak. "Bir Kuşak ve Bir Yol" diye anılan girişim, kara ve........

© Birgün