Kanser,, yaşam biçimi, biyolojik, çevresel olmak üzere çok sayıda etmenle ilişkili olarak uzun, sessiz bir süreçte gelişen bir hastalıktır. Bazı infeksiyonların kanser riskini artırdığı ve bazı kanserler ile de doğrudan ilişkili olduğu bilinmektedir. İlk kez ülke, bölge ve küresel düzeyde infeksiyonlarla ilişkili kanser oranlarını tahmin etmek için yayınlanan 2018 GLOBOCAN kanser insidans verilerine göre dünyadaki tüm kanserlerin ’ünün infeksiyonla ilişkili olduğu öngörülmektedir. (de Martel C, Georges D, Bray F, Ferlay J, Clifford GM. Global burden of cancer attributable to infections in 2018: a worldwide incidence analysis. Lancet Glob Health 2020; 8: e180–90.)

Dünyadaki infeksiyon kaynaklı kanserlerin de �’ından dört patojen sorumludur. Bunlar aralarında rahim ağzı kanseri ve penis kanseri de olan kanserlerle yakın ilişkili “İnsan Papilloma Virüsü” (HPV ), karaciğer kanserine yol açan Hepatit B (HBV) ve Hepatit C virüsleri (HCV) ve mide kanserine yol açan Helicobacter pylori adlı bakteridir.

Ayrıca AIDS etkeni olan HIV de bağışıklık sistemini baskılayarak kanser gelişimine yol açabilmektedir. İnfeksiyon kaynaklı bu kanserler farklı şekillerde önlenebilir veya tedavi edilebilir. HPV ve HBV aşı ile önlenebilen kanserlerdir. H. pylori için antibiyotik tedavisi ve iyileştirilmiş hijyen, HIV ve HCV için antiviral tedaviler ile infeksiyon kontrol altına alınarak bu kanserler etkili bir şekilde azaltılabilir.

Kanser gelişiminde infeksiyonun önemli belirleyici olduğu modellere verilebilecek en iyi örnek ”serviks” yani “ rahim ağzı “kanseridir. HPV, özellikle seks, öpüşme veya dokunma, temas gibi yakın fiziksel temas yoluyla yayılan ve çok yaygın bir virüstür. Virüs dış ortama dayanıklı ve birçok dezenfektana dirençlidir. Yetersiz ya da uygun olmayan dezenfeksiyon, hastane/sağlık bakım ortamında önemli bir bulaş sebebidir. Mesela, transvajinal ultrason probu gibi tıbbi aletlerle bulaş olabilir.

HPV ile rahim ağzı........

© Birgün