Türk sinema tarihinde çok ama çok önemli bir yeri olan ve de bu alanda deyim yerinde ise bir çeşit “aydınlanma” işlevini yüklenen Sinematek Derneği’nin onca olumlu yanı dururken onu yumuşak karnından vurmak ne kadar etik olabilir ki… Ancak, tarihi yazımının olmazsa olmaz koşullarından biri olan nesnellik, kimi zaman içinden yetişip birçok şey borçlu olduğunuz bir kurum hakkında da tarihe not düşmek için yazma gerekliliğini adeta kaçınılmaz kılıyor. Tanımlanması, anlatılması pek kolay olmayan yaman bir paradoks….

Türk Sinematek’i İzmir doğumlu Henri Langlois’nın katkısıyla 1-25 Ağustos 1965 sürecinde Muhsin Ertuğrul, Mazhar Şevket İpşiroğlu, Macit Gökberk, Sabahattin Eyüboğlu, Semih Tuğrul, Adnan Benk, Aziz Albek, Şakir Eczacıbaşı, Nijat Özön, Adnan Çoker, Hüseyin Hacıbaşoğlu, Tunç Yalman, Cevat Çapan, Tuncan Okan ve Onat Kutlar tarafından kurulmuştur. Derneğin ilk yönetim kurulunda Semih Tuğrul (Başkan), Şekir Eczacıbaşı (İkinci başkan), Tunç Yalman (Genel Yazman), Tuncan Okan (Sayman) ve Cevat Çapan (üye) yer almış, Sinematek yönetmenliğini ise Onat Kutlar üstlenmiştir. Fransız Sinematek’i Genel Sekreteri ve aynı zamanda Türk Sinematek Derneği’nin kurulmasında da önemli çabaları olan Henri Langlois, derneğin kuruluş ilkelerini konu alan sekiz sayfalık broşürde kaleme aldığı önsöz ve derneğin kurulmasına ilişkin yazısında özellikle arşivcilik konusunun altını çizerek şunları yazmıştır: (…) Eski filmlerin ticari değerleri azaldığında yapımcılar bunları korumakta gereken titizliği göstermez olurlar. Kimi zaman bu filmler, gerekli........

© Aydınlık