menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

FELSEFENİN DOĞUM YERİ NERESİ?

6 5
04.10.2025

Felsefenin doğum yeri çoğu kitapta tek cümleyle geçer: “MÖ 6. yüzyılda Yunanistan’ın İyonya kıyılarında Thales’le başladı.” Bu, yüzyıllardır tekrar edilen yerleşik anlatıdır. Oysa son yıllarda bazı araştırmacılar bu çerçeveyi sarsan yeni sorular soruyor: Ya felsefe yalnızca Yunan’a özgü değilse, doğunun ve bozkırın bilgeliği de başlangıç halkalarını oluşturuyorsa?

Bu alternatif bakışı en çok savunanlardan biri Amerikalı tarihçi Christopher I. Beckwith. Ona göre felsefî düşünce, aynı dönemde ya da daha önce, Orta Asya’dan Çin’e uzanan geniş coğrafyada da filizlenmişti. Beckwith’in dikkat çektiği dört isimden üçü özellikle önemli: Saka bilgesi Anacharsis, Hintli Buda ve Çinli Laozi. Bu üç bilgede şüpheçi yani septik.Kurumlaşmış inançlara şüphe ile bakıyorlar.Din koyucuyucu Saka düşünürü Zerdüşt Mutlak iyilik ve mutlak yaratanın Ahura Mazda adını verdiği Güneş.Bu mutlak güce Çoban Yıldız’ı diyen Zerdüştler de vardır. Zerdüşt’e göre; ateşten hava,havadan su, sudan Toprak, topraktan dünyada var olan her şey var olmuştur. Milet felsefesi bu dört unsur üzerine inşa edilmiştir. Bu unsurlar Perslerin Anadolu’yu işgaliyle Ege’ye intikal etmiştir.
Öyleyse Felsefi düşünüşün temeli doğudur. 1

Antik kaynaklar, MÖ 6. yüzyılda Karadeniz’in kuzeyindeki İskit bozkırlarından Atina’ya gelen Anacharsis’ten söz eder. Yunanlılar ona “barbar bilge” der.........

© Antalya Son Haber