menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

ABD ile dengeli ekonomik yakınlaşma: 25 Eylül ve sonrası

12 0
01.10.2025

İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadık Ünay, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyareti ve ikili ilişkilerde başlatılan "dengeli yakınlaşma" sürecini enerji, ticaret ve savunma boyutlarıyla AA Analiz için kaleme aldı.

***

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyareti, gerek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Gazze meselesi ve diğer küresel-bölgesel sorun alanlarıyla ilgili verilen etkili mesajlar, gerekse Başkan Trump’la yapılan ikili ve çok taraflı görüşmeler bağlamında oldukça verimliydi. Özellikle Kasım 2019'daki son ziyaretin üzerinden tam altı yıl geçtikten sonra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve heyetinin 25 Eylül’de gerçekleştirdikleri Beyaz Saray ziyareti, ikili ilişkilerde yeni bir "dengeli yakınlaşma" döneminin başlaması açısından milat niteliğindeydi. Altını çizdiğimiz dengeli yakınlaşma süreci, Donald Trump’ın ilk Başkanlık döneminde yaşanan çeşitli krizler ve Joe Biden döneminde bölgesel konularda su yüzüne çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle mesafeli seyreden ikili ilişkilerin olumlu patikaya dönüşünü pekiştirdi. Türkiye’nin önemli bir NATO müttefiki ve yükselen güç olarak hem ABD-AB merkezli Atlantik ekseniyle hem de Rusya-Çin merkezli BRICS blokuyla kazan-kazan prensiplerine dayalı stratejik ilişkiler geliştirme iradesi, yaklaşık on yıllık iniş çıkışların ardından kritik dönüm noktasına ulaştı. Ankara’nın ulusal ve bölgesel güvenlik kaygıları nedeniyle gerek diplomatik gerekse ekonomik alanlarda genişletmeye özen gösterdiği politika özerkliği, uzun yıllar "eksen kayması" eleştirilerine hedef olduktan sonra küresel güçlerle eşitlikçi ilişkilerin temelini oluşturdu. Bu bağlamda Rusya ve Çin başta olmak üzere küresel sistemin yükselen güçleriyle enerji, dış ticaret ve modern altyapı yatırımları gibi alanlarda işbirliği geliştirilirken; ABD yönetimleriyle ulusal çıkarlara ve güvenlik kaygılarına saygılı bir yakınlaşmanın başlatılması önemli.

İkinci Başkanlık döneminde ABD’nin askeri güvenlik harcamalarını kısma, dış ticaret açıklarını kapatma, bölgesel aktörlere daha fazla alan açma gibi öncelikleri benimseyen Donald Trump için Türkiye gibi bölgesel güçlerle........

© Anadolu Ajansı Analiz