Marmara Üniversitesi Tarih Bölüm Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu, Trump ile Putin arasında Alaska’da gerçekleşen görüşmenin iki ülke ilişkilerine ve Rusya-Ukrayna Savaşı'na etkilerini AA Analiz için kaleme aldı.​​​​​​​

***

15 Ağustos Cuma günü ABD'nin Alaska Eyaleti’nde ABD Devlet Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bir araya geldi. Bu seviyedeki görüşmelerin hazırlıkları normal şartlarda birkaç ayı alması gerekirken iki lider arasındaki zirve bir hafta gibi çok kısa sürede organize edildi. Her ne kadar başta Türkiye olmak üzere her iki ülkeyle iyi ilişkiler içerisinde olan ülkeler ev sahipliği için teklifte bulunsalar da ABD tarafının Alaska teklifine Kremlin karşı çıkmadı. Böylece taraflar kendi aralarında üçüncü bir ülkenin katkısı olmadan görüşebileceklerini göstermiş oldular. Toplantının hızlı bir şekilde düzenlenmesi, bir taraftan yeni ABD yönetiminin çalışma üslubuyla, diğer taraftan Trump’ın kendisini dünyanın dört bir tarafına barış ve istikrar getiren bir lider olarak yansıtma siyasetiyle ilgilidir. Kaldı ki Kafkasya örneğinde görüldüğü üzere, Trump yönetiminin “sorunu çözmekle” övündüğü meselelerin bir kısmı zaten çözülmüş, asıl felaketin yaşandığı Gazze’de ise durum her geçen gün daha da kötüye gitmektedir.

Tüm bunlara ve Moskova’nın ABD’nin bu rolünden ki, -Rusya’nın çıkarlarına terstir- memnun olmamasına rağmen Kremlin, ABD Başkanı Trump ile görüşmenin daha fazla ertelenmemesi gerektiği kanısındaydı.

ABD’nin tehdit ettiği yeni yaptırım paketleri ve bu yaptırımların Moskova’nın enerji alanındaki ortaklarını da hedef alması, Rusya üzerinde ciddi baskı oluşturdu. Barış istemeyen taraf olarak görünmekten kaçınması, bunun kendi çıkarlarına hizmet etmemesi, Ukrayna dosyasını kapatarak dikkatini diğer bölgesel meselelere yöneltme isteği ve bu krizden çıkmak için karşı cephede sadece ABD ile anlaşma şansının yüksek olduğuna inanması, tarafları Alaska’da bir araya getirdi.

Görüşmenin yapıldığı Anchorage’deki askeri üssün yanında, İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD’den uçak taşımacılığı yaparken ölen 13 Sovyet askerinin mezarı bulunmaktadır. Bu sebeple Rus tarafı, bir zamanlar Rusya İmparatorluğu içerisinde yer alan, 19. yüzyılın ikinci yarısında ise Amerika’ya satılan Alaska’daki görüşme yerine de büyük anlam yüklemiştir.

Rus ve ABD liderleri son altı yılda ilk kez bir araya geldiler. Bundan ve görüşmenin gündeminden dolayı gerek taraflar gerekse dünyadaki birçok ülke bu görüşmeyi "tarihi" olarak nitelendirmekten çekinmedi. Peki gerçekten de bu görüşme "tarihi" olarak adlandırmayı hak ediyor mu?........

© Anadolu Ajansı Analiz