Birleşmiş Milletler Konut Hakkı Özel Raportörü ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) Hukuk ve Kalkınma Profesörü Prof. Dr. Balakrishnan Rajagopal, BM’nin tarihi Filistin kararını, İsrail’in ihlallerini ve uluslararası toplumun atması gereken adımları AA Analiz için kaleme aldı.

***

İsrail’in Filistin’de işgal ettiği yasadışı yerleşimlerden tamamen çekilmesi için Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun tanıdığı bir yıllık süre [1] doluyorken şu sorular öne çıkıyor: Eğer bu süre felaket niteliğindeki mevcut tablo değişmeden dolarsa, ne yapılacak, ne yapılabilir, ne yapılmalıdır? Özellikle Gazze’de, kente yönelik acımasız saldırılar altında soykırıma varan bir yıkımla karşı karşıya kalan Filistinlilerin geleceği ne olacak? Uluslararası düzen, küresel hukuk ve kuruluşundan bu yana en ağır krizini yaşayan BM kurumlarının akıbeti ne olacak?

BM Genel Kurulu'nun bir yıl önce kabul ettiği karar [2], tarihi bir dönüm noktası olarak öne çıkıyor. Karar yalnızca İsrail'in, diğer devletlerin ve BM sisteminin atması gereken adımları açık ve ayrıntılı biçimde sıralamakla kalmıyor, aynı zamanda 1980'lerden bu yana Filistin meselesine dair alınmış en kapsamlı ve güçlü karar olma özelliğini taşıyor. Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonraki dönemde Genel Kurul'un Filistin konusuna ilgisi geçmiş yıllara kıyasla çok daha sınırlı ve aralıklıydı. Bu nedenle 2024'te kabul edilen karar, hem kapsamı hem de taleplerinin netliğiyle tarihi bir önem kazandı. Bu kararlar şu şekildeydi:

Ayrıca karar, diğer devletleri İsrail'e ve işgal altındaki Filistin'den gelen ürünlere karşı yaptırımlar, silah ve ticaret ambargosu uygulamaya, vatandaşlarını ve diğer kişileri suçlardan sorumlu tutmaya, İsrail’in Filistin’in statüsünü, topraklarını veya halkını değiştirmeye yönelik hiçbir eylemini tanımamaya, uluslararası insancıl hukuka uyumu sağlamaya ve Filistin’deki sistematik ayrımcılığı sona erdirmeye çağırdı.

Ne yazık ki bu........

© Anadolu Ajansı Analiz