Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, Cumhurbaşkanının hukukunun kapsamını ve bu hukuka neden riayet edilmesi gerektiğini AA Analiz için kaleme aldı.

***

Türkiye Büyük Millet Meclisinin (TBMM) 1 Ekim 2025 tarihli yeni yasama yılının açılışına muhalefetin bir kısmı Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın TBMM’de yapacağı konuşma sebebiyle katılmayacağını açıkladı. Cumhurbaşkanının her yasama yılının açılışında TBMM’de yaptığı konuşma Anayasa’nın gereğidir. Cumhurbaşkanı “gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde açılış konuşmasını yapar." [1]

Demokratik muhalefet anayasal sınırlar içinde yapılır. Bir kısım muhalefetin cumhurbaşkanının hukukuna karşı tavır alması anayasal hükümlerle çatışan bir yaklaşımdır. Hukukla kavga edilerek demokratik muhalefet yapılamaz. Hukuk dışına çıkan tutumlar demokratik muhalefet sayılmaz. Genel bir tespit olarak pozitif hukuku değiştirme talebi meşrudur ama pozitif hukuku tanımamak gayri meşrudur.

Öte yandan cumhurbaşkanının hukukunu göz ardı eden bir dil muhalefete bir şey kazandırmaz. Hatta muhalefetin cumhurbaşkanının hukukuna aykırı bir dil ve tutumla destekleyecekleri bir adayı cumhurbaşkanı seçtirmeleri neredeyse imkansız olur.

Bu vesileyle bir kez daha cumhurbaşkanının hukukunu hatırlamanın gerekli olduğu görülüyor.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçildiğinde parlamenter sistemden farklı olarak Cumhurbaşkanı sadece “Devletin başı” olarak tanımlanmadı. Cumhurbaşkanına Devlet Başkanı sıfatı da verildi.

Düzenleme şöyledir: Cumhurbaşkanı Devletin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir. Cumhurbaşkanı, Devlet Başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder. [2]

Buna göre Cumhurbaşkanı sadece devletin başı değil, Devlet........

© Anadolu Ajansı Analiz