Ekonomist Erkan Öz, Trump-Musk ilişkisindeki gerilimlerin ekonomik boyutunu AA Analiz için kaleme aldı.

***

Birden bire başladı ve "daha genç" olan tarafın yine aniden özür dilemesi ile sona erdi. Trump-Musk kavgası bir yaz fırtınası gibi geldi geçti. Ancak olayın derinlerinde tüm dünyayı etkileyen büyük bir çatışma var.

ABD Başkanı Donald Trump, 2024 seçimlerini kazanırken koalisyonunu genişletti. 2016 seçimlerinde Trump'ın arkasında küreselleşmeden olumsuz etkilenen Amerika’nın "daha yerli" sermayesi ve işçi sınıfı vardı. 2024’te ise bu iki gücün yanında, yükselen teknoloji patronları da yerlerini aldı. Teknoloji kesimini ise çok bariz bir şekilde Elon Musk temsil ediyordu.

Teknoloji patronları da sonuçta bir sermaye kesimi değil mi? Üstelik uluslararası çalışmıyorlar mı? Neden teknoloji patronlarını küreselci sermayeden ayrı düşünüyoruz? Teknoloji patronları sadece ayrı bir sermaye sınıfını değil aynı zamanda ayrı ve yeni bir üretim modelini temsil ediyor. Tüm dünya fabrika ve sanayi temelli bir üretim modelinden, bilgi ile üretime dayalı yeni bir modele geçiyor. Sanayi ekonomisi bilgi ekonomisine dönüşüyor.

Küreselci sermaye hala eski modeli yani fabrikalarda işçilerin çalışmasına ve kitlesel tüketime dayalı modeli uyguluyor. Sadece özellikle işçilerin eski milli sınırlar içerisinde değil nerede ucuzsa orada kullanılmasını öngörüyor. Öte yandan yeni bilgi ekonomisi ise kitlesel kol emeğine ve el becerilerine dayalı işçi sınıfı ile çalışmıyor, zihinsel becerileri ile üretim yapan çok daha karmaşık insan gruplarına dayanıyor.

Sanayi üretimine dayalı eski model artık yaşlandığı ve eskisi kadar yüksek karlı çalışamadığı için önce kendi milli sınırlarını terk edip, emeğin çok daha ucuz olduğu başka ülkelere üretimi taşımış ve küreselci ideolojiyi başlatmıştı. Son dönemde ise bu kaçış da yeterli olmuyor. Nüfus o kadar yaşlı ve kol gücüne dayalı verimli fabrika üretiminden uzak ki onu ayakta tutmak için aşırı devlet harcaması yapmak ve bunu gerçekleştirebilmek için de sınırsız borçlanmak ve sınırsız para üretmek gerekiyor. Bunun da yeterli olmadığı yerde ülkeye vasıfsız ucuza çalışan yeni yabancı işçilerle doldurmak şart haline geliyor. Sanırım bu koşullar, Trump’ın rakibi olan Demokratların neden küreselci bir düzeni savunduğunu, neden sınırsız Amerikan Doları’nı tercih ettiğini ve neden göçmenlere ultra yumuşak davranmayı normal karşıladığını açıklıyor.

İşte bu farklılıklar........

© Anadolu Ajansı Analiz