Hudson Enstitüsü Kıdemli Araştırmacısı Dr. Can Kasapoğlu, Ukrayna'nın Örümcek Ağı operasyonu çerçevesinde istihbarat servislerinin önemini ve geleceğini AA Analiz için kaleme aldı.

***

Casus filmleriyle savaş filmleri birbirlerine ne kadar benzeyebilir? Ukrayna istihbarat servisinin Rusya’ya sızarak, Rus stratejik bombardıman filosunun en az yüzde 10'unu dronlarla vurmasını nasıl değerlendirmeliyiz? Ya da benzer bir konseptin İsrail gizli servisi tarafından hayata geçirilmesini ve İran’a yönelik hava harekatıyla senkronize olarak icra edilmesini?

İstihbarat servisleri her zaman harp durumlarında kritik rol oynadılar. Örneğin, Birleşik Krallık MI-6 ve MI-5 teşkilatları, İkinci Dünya Savaşı boyunca hem espiyonaj ve kriptanaliz hem de istihbarata karşı koyma faaliyeti yürüttü. Diğer önemli aktörlerin servisleri de benzer görevler icra etti. Askeri değeri olan sırlar korunmalıydı ve düşmanın espiyonaj faaliyeti de akamete uğratılmalıydı.

Peki bilgi toplamak, analiz yapmak ve enformasyon üstünlüğü sağlamak üzerine tasarlanmış dev algoritmik yapılarla robotik harp kapasitesi ve gelişmiş savunma teknolojileri birleşirse ne olur? Daha açık bir ifadeyle gizlilik nosyonu çok yüksek istihbarat teşkilatlarının, modern savunma imkanlarının şekillendirdiği harp ve harekat ortamındaki rolü ne olacak?

Şurası kesindir ki 11 Eylül terör saldırıları sonrasında farklı bir konjonktüre geçildi. ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA), envanterinde bulundurduğu gelişmiş silahlı insansız hava araçlarını (SİHA) el-Kaide terör örgütünün lider kadrosunu avlamak amacıyla kullandı. Yine de terörle mücadele amaçlı nokta suikastlar, klasik bir askeri harekat gibi yorumlanamazdı. Üstelik hedef, devlet dışı bir terör ağıydı, konvansiyonel harp kapsamında düşman bir ülke değildi.

2020’li yıllarda istihbarat servislerinin modern harp ve harekat ortamında, geleneksel enformasyon tabanlı görevlerinin ötesinde, doğrudan kritik muharip görevler icra ettiğini müşahede etmekteyiz. En ilgi çeken örnek, belki de İkinci Karabağ Harbi'nde yer alan Azerbaycan Dış İstihbarat Servisi’nin özel harekat unsuru Yarasa Birlikleri olmuştur. Ermeni cephe gerisinde muharip görevler icra eden bahse konu birlik, birçok kez çatışmaya girmiştir. Söz konusu birliğin fotoğraflanması, ancak savaşın bitiminden sonra yapılan geçit töreninde mümkün olmuştur.

Gerek Ukrayna’nın icra ettiği Örümcek Ağı Harekatı gerekse İsrail’in İran’ı vurmasıyla gündemi bir anda değiştiren ve İsrail........

© Anadolu Ajansı Analiz