Bakü'deki Hazar Üniversitesi'nde Siyaset Bilimi ve Felsefe Bölüm Başkanı Doç. Dr. Orkhan Valiyev, Karabağ zaferi sonrasında Azerbaycan-Ermenistan barış sürecini ve bölgesel dengeleri AA Analiz için kaleme aldı.

***

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İkinci Karabağ Savaşı'nın hemen akabinde artık çatışma döneminin bittiğini açık bir şekilde ifade etmişti. Geride kalan beş yıllık süreç Cumhurbaşkanı Aliyev'i haklı çıkarırken Azerbaycan, zaferin ardından iki eksenli bir yol haritası izlemiştir: "Büyük Geri Dönüş" stratejisi kapsamında işgalden kurtarılan bölgelere dönüşü sağlamak amacıyla başta Türk şirketleri olmak üzere uluslararası şirketleri de sürece dahil ederek Karabağ'ın yeniden inşasına başlamış; eşzamanlı olarak bölgede kalıcı güvenliğin tesisi için barış görüşmelerini yürütmüş ve bu görüşmelerin başarıya ulaşabilmesi için çözüm üretmekte zorlanan arabuluculuk anlayışı ile ilgili kurumların terk edilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Azerbaycan'ın barış görüşmelerine ilişkin yaklaşımı, belirli bir merkeze bağlı kalmaktan ziyade barış görüşmelerine katkı aramaktı. Güney Kafkasya'nın bölgesel merkezi olan Azerbaycan, kalıcı barışın bölgenin geleceği açısından önemini gördüğünden Ermenistan tarafının zaman zaman belirsiz yaklaşımlarına rağmen barış görüşmelerine ilişkin yapıcı tutumunu sürdürmeye devam etmiştir. Nitekim Azerbaycan Dışişleri Bakanlığınca 2022'de paylaşılan "5 ilke" yapıcı siyasete bağlı kalındığının göstergesi olmuş ve Washington Bildirgesi'ne etki etmiştir.

Azerbaycan'ın Karabağ'daki zaferi, belirli bir stratejiye sadık kalınarak adeta ilmek ilmek örülmüştür. Öyle ki önce Şuşa merkez alınarak üstünlük sağlanmış, ardından Laçin Koridoru'nda hakimiyet tesis edilmiş, nihayet düzenlenen antiterör operasyonuyla Hankendi ve Hocalı başta olmak üzere çevredeki yerleşimler ayrılıkçı güçlerin silah bırakması sonucu Azerbaycan egemenliğine dahil olmuştur. Buna paralel olarak Bakü yönetimi, Rus barış güçlerinin de vaktinden önce Azerbaycan topraklarından çekilmesini sağlamıştır.

Karabağ çatışması sürecinde Brüksel ve Moskova arabuluculuk sürecini domine etmişlerdir. Ancak gelinen noktada Brüksel ve Moskova, Ankara'nın arabuluculuğuna ihtiyaç........

© Anadolu Ajansı Analiz