menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Siyonist edebiyat İsrail'in zihin haritasıdır

19 1
04.09.2025

Siyonist Edebiyat rneinde grdmz gibi, edebiyat yalnzca estetik bir faaliyet deil; toplum mhendisliinin, ulus inasnn ve hatta atmann da temel aralarndan biri haline gelebiliyor. Bu nedenle her edebi metin, onu reten zihniyetin aynasdr ve eletirel bir bilinle okunmay hak eder. Edebiyat zehirli' yapan ey onun doas deil, kimlerin, hangi amalarla onu nasl kulland hususudur.

Yusuf Tosun/ Yazar

Tarihte yer etmi birok ideoloji ve fikir akmnn oluup ekillenmesinde edebiyatn yadsnamaz bir gc vardr. nk edebiyat, bir tohum gibi fikir ve ideolojilerin teorik altyapsn oluturan nemli bir aratr. Ve yeri geldiinde bir halk harekete geirip ynlendirebilir ve hatta baka bir halkn felaketine de yol aabilir.

Bugn var olan birok ana siyasi fikir akm ve dahi fiziki neticeleri, uzun bir gemii olan edebi ve kltrel mcadelelerin semeresidir aslnda. Siyonist Edebiyat buna ak bir rnektir.

Peki, nedir Siyonist Edebiyat?

Siyonist Edebiyat, zellikle 19. yzyln sonlarndan itibaren, Siyonist hareketin ideolojik hedeflerine hizmet eden edebi bir retim tr olarak karmza kyor. Bu edebi metinlerin temel amacn ise; Yahudi halknn toprak (zellikle Filistin) zlemini canlandrmak, ulusal bilin oluturmak, Yahudi kimliini tarihsel ve kltrel olarak yeniden ina etmek, Yahudilerin dank durumuna bir "zm" nermek ve nihayetinde Filistin'e fiziksel dn fikrini merulatrmak olarak zetleyebiliriz.

Bu ynyle diyebiliriz ki Siyonist Edebiyat; srail Devleti'nin kurulu srecine dorudan veya dolayl katk sunan tm kltrel ve edebi rnleri kapsar. yle ki bu trler, sadece roman ve iirle snrl olmayp tiyatro, deneme, gazetecilik, ocuk edebiyat ve hatta dili de iine alr.

srail'in zihin haritasnn nasl olutuunu rnekleriyle ele alan Peren Birsaygl Mut, Siyonist Edebiyat'la ilgili yle der:

"Siyonist romanlardaki kimlik aray, iirlerdeki toprak zlemi ya da tiyatro oyunlarndaki yeni ideal (!) insan tipleri, dnyann farkl yerlerindeki milyonlarca insan Siyonizm'in hakllna yani bir yalana inandrd. Herzl'in Yahudi Devleti, Moses Hess'in Roma ve Kuds', Hayim Nahman Bialik'in Katliam ehri iiri ya da Ahad Ha'am'n kltrel ars... Bunlarn hepsi bir btn olarak, kolektif bir Siyonist anlatnn paralar..." (Peren Birsaygl Mut, Siyonist Edebiyat, S:347)

'Sahipsiz toprak' sylemi

Bylece edeb metinler araclyla Filistin, "bo", "sahipsiz" ve "tarihsiz" bir toprak olarak sunulmutur. nk Siyonist yazarlara gre dn fizikselden nce zihinsel olmalyd. Bu durum da dnyann drt bir yanndaki milyonlarca Yahudi'yi bir ulus olma bilincine sevk etmitir.

Bu srete Siyonist Edebiyat sadece bir ideoloji oluturmakla kalmam, ayn zamanda o ideolojiyi kurmu, kurgulam, tam ve uygulamtr da. Sonuta paralar insan olan bir lm makinas icat etmitir adeta.

yle anlalyor ki Siyonist Edebiyat, 14 Mays........

© Açık Görüş