menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kerbela'nın İstanbul'daki simgeleri: Çifte Sultanlar

19 41
08.07.2025

Mslmanlarn mbarek beldeleri Mekke, Medine ve Kerbel'nn stanbul'da temsil edildii meknlar bulunmaktadr. Mekke'yi Fatih Camisi, Medine'yi Eyub Sultan temsil eder. Hz. Hseyin ve yrenlerinin hunharca katledilmesinden duyulan tarifsiz kederi ve onun soyundan gelenlere beslenen derin muhabbeti simgeleyen Kerbel'y ise Smbl Efendi'deki ifte Sultanlar temsil eder.

Prof. Dr. Mustafa ztrk / Mardin Artuklu niversitesi

stanbul'un fethinden sonra, Bizans'tan kalan pek ok mimari eser, Mslman kltre uygun olacak ekilde "enlendirilir." enlendirilen bu eserlerden biri de Hagios Andreas Manastr ve Kilisesi'dir. Veziriazam Koca Mustafa Paa, 1486'da bu manastr yeniden dzenleyerek bugn kendi adyla anlan klliyeye dntrr. Klliyenin iinde cami, medrese, imaret, hazire, sebil, Snbl Sinan Dergh, Zincirli Servi adyla bilinen tarih bir aa ve ok sayda trbe bulunur. Klliyedeki trbelerden biri olan "ifte Sultanlar" btn yaplar iinde en bilineni ve en ilgin olandr. Y zyllardan bu yana halkn, ifte Sultanlar'da Hz. Peygamber'in torunu Kerbel ehidi Hz. Hseyin'in kzlar Fatma ve Sakine (Skeyne)'nin yattna dir tad inan, trbenin etrafnda eitli inan ve ritellerin domasn salamtr.

ifte Sultanlar etrafnda teekkl eden inanlar ve Hz. Hseyin'in kzlarnn gerekten stanbul'a gelip gelmediklerini aratran Glgn Uyar, ifte Sultanlar Trbesi'ne Bir Bak isimli makalesinde konuyu enine boyuna irdelemi ve nemli tespitlerde bulunmutur. Buna gre, Hz. Hseyin'in kzlar Fatma ve Skeyne, yani ifte Sultanlar ile ilgili halk arasnda anlatlan hikyelerin temeli Msrl lim mam Suyt'nin (1445-1505) Arapa olarak kaleme ald risalenin Osmanlca tercmelerine dayanmaktadr.

ifte Sultanlar'n hznl hikyesi

Yezid, Hz. Hseyin ve beraberindekileri Kerbel'da zalimce ehit ettikten sonra geride kalan kzlar iin de tedbir alr. nk kmas muhtemel bir isyanda birileri onlar kendisine kar kullanabilirdi. En uygun yolun onlar srgne gndermek olduuna karar verir. Sahabeden Cabir-i Ensari ile beraber kzlar bir gemiye bindirerek Msr'a yollar. Gemi, dalgalar arasnda yol alrken iddetli bir frtnaya tutularak ynn arr ve spanyol donanmasnn eline der. spanyollar gemiye el koyarak herkesi esir alr ve spanya'ya gtrr.

Kraln huzuruna karlan esirler, sorgu sualden sonra kim olduklarn ve balarndan geenleri bir bir anlatrlar. Kral, kzlarn kim olduklarn ve balarndan geenleri renince ok zlr ve Yezid'e fke duyar. Kral, kzlar her yl dzenlenen Hz. sa'nn anld ayine davet eder. Ayinde Hz. sa'nn eeine ait olduuna inanlan trnak suya batrlarak o sudan srayla iilmektedir. Bunu Hz. sa'ya hrmetin gstergesi olarak yapmaktadrlar. Kral, bu ayin srasnda Yezid'in askerlerine dnerek, peygamberleri Hz. sa'ya nasl hrmet ettiklerini ama kendilerinin ise peygamberlerinin torunlarna eziyet ettiklerini syleyerek onlar azarlar ve idam ettirir. Ardndan kral, daha iyi arlanacaklarn dnerek kzlar ve Cabir-i Ensari'yi stanbul'a gndermeye karar verir. Onlarla beraber Bizans imparatoruna hitaben kaleme ald bir mektubu da........

© Açık Görüş