Trkiye'nin savunma sanayiindeki ykselii, Karadeniz'deki jeopolitik konumu ve NATO'nun en byk ikinci ordusuna sahip olmas, Cumhurbakanmz Erdoan'n merkezdeki yerini glendiren faktrler arasnda. Ayrca, Erdoan'n Trump ile yakn diyalou ve ikili grmelerdeki etkin rol, bu pozisyonun sembolik bir teyidi olarak grlyor.

M.Emin imek / stanbul niversitesi

Brksel ve Lahey'de dzenlenen son NATO zirveleri, Avrupa'nn savunma politikalarnda tarihi bir dnm noktasna iaret ediyor. Almanya'nn nclnde ekillenen yeni savunma stratejileri, Rusya-Ukrayna sava balamnda hzlanan silahlanma eilimleri ve Trkiye'nin savunma sanayiindeki ykselii, Avrupa'nn jeopolitik ve askeri ynelimini yeniden tanmlyor.

Souk Sava'tan bu yana en byk Askeri Dnm

NATO'nun Lahey Zirvesi'nde ye lkeler, kara birlikleri, hava savunmas ve uzun menzilli sistemleri kapsayan kapsaml bir glenme program zerinde uzlat. Almanya Savunma Bakan Boris Pistorius, "sava zamanna uygun hazrlklarn" artk merkezi bir hedef olduunu vurgularken, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Avrupa'y "savunma retimi savan kazanmaya" ard. Rutte, Rusya'nn savunma retiminde geride braklmas gerektiini belirterek, "hava ve fze savunmasnda yzde 400 art, daha fazla gemi, uak ve milyonlarca top mermisi retimi" gerektiini ifade etti.

Avrupa'nn bu silahlanma hamlesi, Souk Sava sonras dnemin en kapsaml askeri modernizasyonu olarak deerlendiriliyor. Ancak, bu sre blgesel dengeleri karmaklatrabilir. NATO'nun caydrcl artsa da Rusya bu admlar "saldrganlk" olarak alglyor ve zellikle Baltklar ile Karadeniz'de gerilim trmanabilir. te yandan, Avrupa'nn savunma kapasitesini glendirmesi, ABD'ye bamll azaltarak transatlantik ilikilerde daha dengeli bir ortaklk yaratma potansiyeli tayor.

Almanya'dan yzde 5 karar

Almanya, 2029'a kadar GSYH'sinin yzde 3,5'ini savunmaya ayrma taahhdnde bulunarak 153 milyar avroluk askeri harcama planlad. Ayrca, 2025'te Bundeswehr'inmodernizasyonu iin 100 milyar avroluk zel bir fon devreye alnd. Bu fon, Leopard 3 tanklarnn gelitirilmesi, F-35 sava uaklarnn alm ve Rheinmetall'in yeni nesil hava savunma sistemleri iin kullanlacak. NATO'nun genel hedefi ise ye lkelerin GSYH'lerinin yzde 5'ini savunmaya ayrmas; bunun yzde 3,5'i savunma, yzde 1,5'i altyap yatrmlar iin ngrlyor. Ancak bu neri, spanya Babakan Sanchez tarafndan "akl d" olarak nitelendirilerek ittifak iinde tartmalara yol at.

Almanya'nn dikkat eken bir dier adm, 2011'de kaldrlan mecburi askerliin 2026'da yeniden balatlmas karar oldu. Pistorius, Rusya'nn artan tehdidi karsnda Bundeswehr'in personel saysn 2030'a kadar 250 bine karmay hedeflediklerini aklad. 18-22 ya aras erkekler iin 6 aylk zorunlu askerlik getirilecek, kadnlar iin ise gnlllk esas korunacak. Bu karar, kamuoyunda yzde 52 destek bulsa da 18-24 ya........

© Açık Görüş