Avusturya, bundan bir asr nce slm' resm din olarak tanyan ilk Avrupa lkesi olmutu. Ancak bugn, ayn lke Mslman varln entegrasyon sorunu olarak ereveleyen politikalaryla dikkat ekiyor. Bu tablo, yalnzca Avusturya'nn deil, tm Avrupa'nn iinde bulunduu kimlik krizinin ve artan slmofobik atmosferin yansmas niteliinde. Grnen o ki, Avusturya devleti slm' hukuken tanm olsa da, toplumsal dzeyde hl kabul etme aamasn tamamlayabilmi deil.

Dr. Mustafa Berat Keskin/ Trk Alman niversitesi

Birinci Dnya Sava'ndan hemen nce Avusturya-Macaristan mparatorluu, Batl gler arasnda slm' resm din olarak kabul eden ilk devlet olarak ne kyordu. Devletin 1912 ylnda slm Yasas'n karmasnn nedeni, 1908'de Bosna-Hersek'i ilhak etmesiyle dorudan balantlyd. Bosna'daki Mslman nfusun haklarn gvence altna almak ve ok uluslu bir imparatorlukta devlete olan ballklarn takviye etmek amacyla karlan bu yasa, Hanefi mezhebine bal Mslmanlarn din faaliyetlerini resmen tanmt. Ancak Birinci Dnya Sava'nn sonunda gelen yenilgi, tpk Osmanl mparatorluu'nda olduu gibi Avusturya-Macaristan mparatorluu'nun da dalmasna ve bu yasann rafa kaldrlmasna yol at. 10 Eyll 1919'da imzalanan Saint-Germain Antlamas ile Avusturya kk bir ulus devlete dnrken, Bosna-Hersek Srp, Hrvat ve Sloven Krall'na (daha sonra Yugoslavya Krall) dhil edildi. Bu dnemde Avusturya'daki Mslman nfus olduka azalm, slm da lkenin gndeminden fiilen kmt.

1960'lardan itibaren Avusturya, Almanya gibi "misafir ii" politikas erevesinde Trkiye ve Yugoslavya'dan (zellikle Bonaklardan) binlerce ii kabul etti. Bu g dalgasyla birlikte slm lke genelinde yeniden toplumsal grnrlk kazanmt. Ancak o dnemde Mslmanlar resm bir temsil kurumuna sahip deillerdi. Artan nfusun temsil ihtiyac zerine Avusturya devleti, 1979 ylnda Mslman cemaatin resm temsil organ olarak IGG, IslamischeGlaubensgemeinschaft in sterreich(Avusturya slm Cemaati)'ni tand. 2015 ylna gelindiinde ise yeni bir slm Yasas karld. Resm gerekeye gre yasa, "slm'n Avusturya hukuk dzenine uyumunu salamak" ve Mslman topluluklarn faaliyetlerini "effaf" hale getirmek amacyla hazrlanmt. Bu yasa, 1912 tarihli yasann modern bir revizyonu olarak sunulsa da, pratikte Mslman cemaatin din zerkliini devlete kar daha baml hale getirmesi, lkedeki dier din topluluklara kyasla farkl ykmllklerin ortaya kmas ve eitlik ilkelerini zedelemesi nedeniyle youn eletirilerin oda haline geldi. Yasann en tartmal maddesi Mslman cemaatlerin yurt dndan (zellikle Trkiye ve Arap lkelerinden) mali destek almasn yasaklamasyd. Hristiyan, Yahudi veya Budist kurumlar iin ise byle bir kstlama yoktu. Bu durum Mslman kamuoyunda "ifte standart" olarak deerlendirildi ve IGG bu maddeyi "devletin slm' denetim........

© Açık Görüş