Bykehir belediyelerinin afet ynetimine ilikin bteleri sadece acil mdahale kapasitesini deil, ayn zamanda afet riskini azaltmaya ynelik uzun vadeli planlamalar da ierecek ekilde yeniden tasarlanmaldr. Yangn riski yksek blgelerde risk temelli bteleme modeline geilmeli, merkezi idare ile e finansman mekanizmalar kurulmal ve belediyeler bu alandaki harcamalar iin zel teviklerle desteklenmelidir.

Dr. Burak Kaplan/ Yazar

Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan'n son Kabine Toplants'nn ardndan yapt aklamada orman yangnlaryla mcadelede bykehir belediyelerinin sorumluluunu vurgulamas, kamu kurumlar arasndaki yetki ve grev paylam tartmalarna yeni bir boyut kazandrmtr. Bu aklama, merkezi ve yerel ynetimler arasndaki yetki karmaasn giderme ynnde bir irade olarak yorumlanabilir. Ancak bu tr sorumluluklarn sahadaki karl yalnzca fiziki mdahaleyle snrl deildir. Bykehir belediyelerinin yangnlarla mcadelede etkili olabilmesi; risk ynetimi, hazrlk planlamas, halkn bilinlendirilmesi, altyap yatrmlar ve afet sonras toparlanma srelerini kapsayan ok boyutlu bir kapasite inasn gerektirmektedir. Bykehir belediyelerinin mevcut kapasite dzeylerinin, stratejik planlarnn ve kurumsal hazrlklarnn irdelenmesi, afetlere kar ne lde hazr olduklarn deerlendirmek asndan nem arz etmektedir.

Afetlerle mcadelede bykehir belediyelerinin rol

Bykehir belediyeleri, Trkiye'de yerel hizmetlerin planlanmas, yrtlmesi ve denetlenmesinden sorumlu temel idari birimlerdir. Ancak bu belediyelerin grev yk, yalnzca kentsel altyap ve sosyal hizmetlerle snrl deildir. Artan iklim riskleri, zellikle orman yangnlar gibi doal afetlerin sklndaki art, belediyelerin btelerinde "afetlerle mcadele" kaleminin hem stratejik hem de mali olarak yeniden deerlendirilmesini zorunlu klmaktadr.

Trkiye'de belediye bteleri, 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu ile belirlenen erevede; byk oranda vergi gelirlerinden ayrlan paylar, yerel vergi ve harlar, merkezi idare transferleri ve z gelirlerden oluur. Afetle mcadeleye ayrlan bte ise genellikle tfaiye Dairesi Bakanlklar, Afet Koordinasyon Merkezleri (AKOM) veya Fen leri ile Destek Hizmetleri birimleri zerinden yrtlr. Ancak bu bteler, ou zaman yangn gibi yksek maliyetli afet senaryolarna hazrlkl olmaktan uzaktr.

Belediyelerin........

© Açık Görüş