Sumud ile tekil tepki ve giriimler ilk kez oul bir biime dnt. 44 lkeden gelen aktivistlerin arasnda Avrupa, Amerika ve Asya ktalarndaki lkelerden katlmclar var. Bunlara Gney Afrika ve slam lkelerinden katlmclar da eklersek nmzde Sumud'un servenini hukuka tayabileceimiz, hukukta Gazze meselesine byk bir koruma alan oluturabileceimiz ve eski tanmlar ve tarifleri bir rpda ykabileceimiz bir imkn var Sumud denizde baard, karada da yeni bir kampanyaya dnmeli: Gazze'deki soykrm tan!

Cneyd Altparmak/ Hukuku

Dnyann tecrbe ettii en byk insanlk kym yaanyor. Herkes ayakta... Bu durum uluslararas toplumun vicdanna dokunuyor. Mesele siyaset, din ve sosyolojiden bamsz halde. Her vicdan sahibi kendisini ykml hissediyor. Bu tepkinin tahkim edilmesi ve unutulmamas iin hukuken yaplmas gerekenler var. Bunlarn banda da Gazze'de yaanan soykrm nce yarg kararlarna ve sonrasnda "ifade zgrlnn" istisnalar haline getirmek ve mmknse bu balamda zel mevzuatlar ihdas etmek gerekiyor...

"Nasl yapacaz?" sorusuna cevap bulmadan nce gerekliliini tartmak gerekiyor sanrm. Zira "zaten her ey gz nnde" denebilir. Ya da bu "ne iimizi yarayacak?" diye sorgulanabilir. Aliya'nn ifadesi ile "unutulan ac tekrarlanr". Hamas, 7 Ekim'deki tepkiyi gstermeseydi de Gazze iin durum deimiyordu. nsani yaama standartlarnn altndaki tablo her geen gn derinleiyordu. Sessiz igal devam ederken "yeni bir ey oldu". Tm dnyadaki angajman deiti. Olaylarn ilk gnlerinde Hollanda Babakan Mark Rutte'nin "Belediye bakanlarmz, Filistin yanls gsterilere mdahale edecek..." biimindeki ifadesini ve sonrasnda gelen Filistin bayrann ve kefiyenin terr unsuru (alameti) saylaca ynndeki kabulleri hepimiz hatrlyoruz deil mi? Peki imdi ne durumda bu tablo? Hollandal politikaclarn ou meclislerine bu alametler ile giriyor... Avrupa'da baz lkeler aktan kar halde! Gereklilik sorusunun cevab burada bence: Bundan daha iyi bir zamanlama olamaz. Zulm devam ediyordu ama konjektrel durum deiti... Hkmetler, "ayaa kalkan" halklarn grmezden gelemezler artk...

Elde ne var?

Uygulanma ve harekete geirme adna zayf kalsa da srail aleyhine hukuki adan eldeki envanter byyor. Bunun iki yn var. Birincisi yargsal itihatlar. Dier ise uluslararas kararlar. Bu anlamda Uluslararas Ceza Mahkemesinin "kii yarglayan" nitelii nemli. Soykrmclk ifadesinin birka isme indirgenmesi de olsa bu durum bir tespit ieriyor. 21 Kasm 2024 gnnden beri Netenyahu ve Galant iin uluslararas ulam zorlat. Benzeri bir tespit lke bazl da gerekleti. Ayn yln mays aynda Gney Afrika, Netanyahu iin tutuklama emri kard. Yargsal bir baka durum ise Uluslararas Adalet Divannda (UAD) gerekleti.

Kendisini maruz kald aclar sebebiyle "soykrm" konusundaki sorunlara mdahale etmede "kayym" olarak gren Gney Afrika Cumhuriyeti Soykrm Szlemesini (1) ihlal ettii gerekesiyle 29 Aralk 2023'te srail aleyhine UAD'de dava at. Divan, 26 Ocak 2024 tarihinde verdii tedbir kararlarnda, "srail'in Soykrm Szlemesi'nin 2. maddesinde tanmlanan fiillerin ilenmemesi iin tm nlemleri almasna, Gazze'deki Filistinlilere ynelik soykrm ars yapanlar nlemek, engellemek ve cezalandrmak iin gereken tm admlar atmasna, Gazze'deki Filistinlilerin karlat olumsuz yaam koullarn ortadan kaldrmak iin ihtiya duyulan temel hizmetler ve insani yardmn salanmasn mmkn klan acil ve etkili nlemleri almasna ve Gazze'deki Filistinlilere kar Soykrm Szlemesi'nin ihlalini gsteren delillerin yok edilmesini nlemek ve korunmasn salamak iin etkili tedbirler almasna" hkmetti. Bu soykrm var demekten nceki en gl vurgu!

"Hukuki gr"

Bunlar olurken Birlemi Milletler Genel Kurulunun 30 Aralk 2022'de Uluslararas Adalet Divanndan srail igaline ve srail'in igal altndaki topraklardaki uygulamalarna dair talep ettii hukuki gr UAD tarafndan........

© Açık Görüş