Konuya, Jon Gertner, Bell Labs üzerine yazdığı The Idea Factory isimli araştırmasında geniş bir şekilde değinir ve icadın anahtarı, kişisel deha mı,yoksa işbirliği midir? diye sorar: Ancak son noktada ikisinin de vazgeçilmez olduğunu şöyle belirtir: Değişik alanlarda, farklı yetenekler, özel amaçlı bir araştırmada bir arada bulunarak,yaratıcılıklarını bir huniden geçirir gibi ortak çalışarak yeni bir cihazın yaratılmasını sağlayabilirler..

Ancak sıradışı yeteneklerin değeri de her zaman biliniyordu. Örneğin temel bilim çalışmaları ve kuramsal araştırmaların, üniversitelerin tekelinden kurtarılarak özel laboratuvarlarda da yapılabilmesini hedefleyen ve 1930'ların sonunda Bell Laboratuvarlarında araştırma bölümünün başında bulunan, fizik doktoralı Mervin Kelly, her zaman deha statüsündeki çalışanlarına özel önem vermekten ve desteklemekten geri durmuyordu.Görüşlerini şöyle dile getirmişti:

Liderliğe, organizasyona ve ekip çalışmasına haklı olarak kuvvetli vurgu yapılmakta,ancak her zaman birey, tek başına büyük öneme haizdir. Günün sonunda, yaratıcı fikirler ve kavramların doğduğu yer, tek bir kişinin zihnidir.''

Alan Turing de bu dehalardan birisi idi. 23 haziran 1902 tarihinde Londra'da doğdu. Burslu olarak kazandığı Cambridge Kings College'de matematik eğitimi alırken okuduğu John von Neumann'ın Kuantum Mekaniğinin Matematik Temelleri isimli kitabı, neredeyse tüm ilgi alanını değiştirdi. Bilgisayar tasarımının öncü isimlerinden birisi olan Neumann, kitabında, kuantum fiziğinin temelinde yatan matematiği anlatmıştı. Matematiksel kesinlik, atom altı seviyelerde yok olur ve yerini istatiksel olasılıklara bırakır. Yani belirsizlik ve kararsızlık hakimdir. Bu bilgi, Turing'de, anolojik ve felsefi düşünceler için de ilham verici oldu. Bir mektubunda kendi görüşlerindeki değişimden şöyle söz eder:'' Bilim ve evrene dair her şey bilinir farzedilirse, her hangi bir anda ne olacağı da önceden varsayılabilir. Fakat, şu an geldiğimiz noktada, atom ve elektronların anlık durumları asla öngörülemez..Onları ölçmeye........

© 9 Eylül Gazetesi