'Ti Sesi'ne sosyo-kültürel emperyalizmden bakmak!
Yaklaşık 14 yıl önce kaleme aldığım bir yazıda,”Türkiye'de Resmi Törenlerde İstiklal Marşı'nda önce yapılan Saygı Duruşu'nda çalınan Ti Sesi, ya da müzik parçası nereden geliyor?'” diye sormuştum.
Yazı,23 Mayıs 2011 tarihli saygın müzik dergilerinde de yayınlandı(Bakınız:www.musikidergisi.net) Sayısız kişi yazı ile ilgilendi. Ancak sorduğum sorunun cevabı bir türlü gelmedi. Adeta üstüne bir giz perdesi örtülmüştü.
Daha sonra da bu konudaki yazılarımı her yıl sürdürdüm. Bir yazımda da konunun temelde sosyo-kültürel emperyalizmle bağlantılı olduğuna değinmiştim.
Yazımı bu yıl da yenilemek istiyorum.
Bilindiği üzere Türkiye'de Resmi Törenlerde İstiklal Marşı'nda önce, genellikle Atatürk, şehitler ve sonsuzluğa göç eden büyüklerimiz için bir saygı duruşu yapılır. Saygı duruşu sırasında 30 saniye kadar süren Ti Sesi çalınır ve arkasından İstiklal Marşı söylenir. Ancak bırakınız sıradan yurttaşlarımızı,ilgililerin çoğu Ti Sesi'nin kökenini bilmiyor ve de merak etmemiş.
“Ti Sesi” de sosyo-kültürel emperyalizmin bir uzantısı.
Çünkü emperyalizm bir ülkeye salt ekonomi-politik olarak girmiyor. Sosyo-kültürel empeyalizmin bir çok yanı var.
En önemlilerinden birisi, merkez ülkelerinin sosyal kültürel yapılarının üçüncü ülkeler için de geçerli olabileceği, bir başka deyişle toplumlar arasındaki kültürel farklılıkların sıfırlaştırılması konusu.
Bu bağlamda, yeme-içme ve eğlence kültüründen müziğe, dile ve davranışlara değin her konuda çağdaşlığın merkez ülkelere benzerlikten geçmesi gerektiği dayatılıyor.
Buna kısaca, “McDonald'slaşma Kültürü” deniliyor.
En tipik kültürel emperyalizm dillerde yaşanıyor. Dilin yapısı bile değiştiriliyor.
Örneğin Türkçe'de 'Çay içer misiniz?' yerine, 'Çay alır mısınız?' denilmeye başlandı.
Yabancı dille eğitim de, teknolojiye ve bilgiye ulaşmanın tek yolu olarak öngörüldü. Yabancı dil öğrenim konusu ile, yabancı dilde eğitim konusu, bilerek karıştırıldı.
Burada çok önemli bir nokta unutturulmaya çalışılıyor; milletleri bir arada tutan en önemli öğelerden birisi, ulusal dildir. Bu bağ, zaafa uğradığı zaman ulusal bütünlük ciddi yaralar alıyor.
Ti Sesi'nin kökenini merak ettiniz mi bilemem.
Ben merak ettim. Merakımı, önceki Amerika Birleşik Devletleri(ABD) Başkanlarında Bush'un Türkiye'ye geldiği zaman söylediği söz artırdı.
Bush, İstiklal Marşı'ndan önceki saygı duruşunda Ti Sesi'ni duyunca çok memnun olmuş, 'Kültürümüz buraya kadar gelmiş' demiş.
Konuyu biraz araştırdım. Anılan Ti Sesi'nin önce, 1953 yılı ABD yapımı “From Here To Eternity” adlı ve Türkçe'ye “İnsanlar Yaşadıkça” olarak çevrilen filimdeki müzik parçalarından biri olan “Military Taps” olduğunu öğrendim.
Müziğin bestekarı ise Daniel Butterfield idi.(Bakınız:'© 12punto
