Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk; İzmir İktisat Kongresi’nden hemen önce, İzmit’te, İstanbul’dan gelen gazetecilerle sohbet ederken, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir devlet-i iktisadiye yani ekonomi devleti olacağını söylemiştir.

Yaygın olarak Atatürk İzmir İktisat Kongresi olarak bilinen Birinci İktisat Kongresi’nin açılışında da, 17 Şubat 1923’te, şöyle demiştir:

“Tarih, milletlerin yükseliş ve çöküş sebeplerini ararken birçok siyasi, askeri, toplumsal sebepler bulmakta ve saymaktadır. Şüphe yok, bütün bu sebepler, toplumsal olaylarda rol oynarlar. Fakat bir milletin doğrudan doğruya yaşamıyla, yükselişiyle, çöküşüyle ilişkili ve ilgili olan, milletin ekonomisidir. Tarihin ve deneyimin belirlediği bu gerçek, bizim milli yaşamımızda ve milli tarihimizde de tamamen belirmiş bulunmaktadır. Gerçekten Türk tarihi incelenirse bütün yükseliş ve çöküş sebeplerinin bir ekonomi sorunundan başka bir şey olmadığı anlaşılır. Tarihimizi dolduran bunca başarılar, zaferler veya mağlubiyetler, yokluk ve felâketler, bunların hepsi meydana geldikleri dönemlerdeki ekonomik durumumuzla ilgili ve ilişkilidir. Yeni Türkiyemizi layık olduğu düzeye eriştirebilmek için, kesinlikle ekonomimize birinci derecede önem vermek zorundayız. Çünkü zamanımız tamamen bir ekonomi döneminden başka bir şey değildir”

Cumhuriyetin iktisadi tercihlerini, planlamaya verdiği önemi, kamuculuk ve devletçilik konularındaki hassasiyetini biliyoruz. Atatürk sonrasında bu siyasi tercihlerden nasıl ödün verildiğini, hatta nasıl tam tersi adımlar atıldığını da biliyoruz elbette.

Gelelim bugüne... Bugünün sorunlarına, çözüm önerilerine, ekonomi politik tercihlerine…

Hepimizin malumudur; bağımsız bir iktisat, bağımsız bir siyaset, bağımsız bir dış politika izleyebilmek için gereken şartlar bellidir. İktisat ve siyaset arasındaki doğrudan, sarsılmaz, kopmaz ilişkide, başat olan, belirleyici olan iktisattır. İktisat........

© 12punto