“Çinli köylülerden borç alıyoruz, sonra onların ürettiklerini satın alıyoruz.”

— ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance

ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance’in bu ironik ifadesi, ilk bakışta zekice bir nükte gibi gelebilir. Ancak satır aralarında ciddi bir stratejik körlük barındırıyor. Çin’i hâlâ “köylü ekonomisi” penceresinden değerlendirmek, 21. yüzyıl gerçekliğini inkâr etmektir. Evet, Çin bir zamanlar kırsal sosyalizmle yönetildi; ama bu kadim uygarlığın geçmişi yalnızca son yüzyıla değil, beş bin yıllık bir medeniyetin mirasına dayanır. Deng Xiaoping’in reform ve dışa açılma stratejisiyle başlattığı büyük dönüşüm, bugün Xi Jinping liderliğinde “2049’a kadar barışçıl yükseliş” vizyonuyla yeni bir küresel süper gücün doğuşuna sahne oluyor.

Bugün dünyadaki her beş insandan biri Çin’de yaşıyor. Ancak Çin’in yükselişi salt demografik bir ağırlıktan ibaret değil. Çin artık sıradan bir ulus-devlet değil; bir medeniyet gücü, stratejik akıl yürüten, uzun vadeli planlarla hareket eden, sistem kurucu bir aktör.

Hong Kong, Tayvan ve Makao sadece birer bölge değil; Çin’in küresel vizyonunun vazgeçilmez kaldıraçlarıdır. Hong Kong finans dünyasının kalbi, Tayvan teknoloji merkezi, Makao ise turizm ve eğlence vitrini olarak bu yükselişin farklı cephelerini temsil ediyor. “Büyük Çin” stratejisi bu bölgeleri ekonomik, jeopolitik ve kültürel bütünlüğün temel parçaları olarak konumlandırıyor.

Çin’in etkisi sınırlarıyla sınırlı değil. Güneydoğu Asya’da Çin kökenli elit sınıf, Singapur’dan Tayland’a, Endonezya’dan Malezya’ya kadar Pekin’in çıkarlarıyla uyumlu politikalar geliştirilmesinde kilit rol oynuyor. Özellikle Singapur’un kurucu lideri Lee Kuan Yew gibi isimlerin katkısıyla oluşan tarihsel ve kültürel bağlar, Çin ile bu ülkeler arasında uzun soluklu ortaklıkları mümkün kıldı. Bu ülkeler için Çin artık bir ticaret ortağı olmanın ötesinde, bölgesel istikrarın ve refahın sigortası hâline gelmiş durumda.

Çin’in yükselişi çok katmanlı ve çok boyutlu bir dönüşüme işaret ediyor. Sadece rakamlarla değil, stratejik derinliği olan hamlelerle kendisini inşa ediyor.........

© 10 Haber